'Pi Günü' artık 'Dünya Matematik Günü' olarak kutlanacak

GÜÇ GÖNEL SAĞIROĞLU - Bu yıl 14 Mart, ilk defa "Dünya Matematik Günü" olarak kutlanacak.

Dairenin çevresinin çapına bölümü ile elde edilen irrasyonel matematik sabiti Pi sayısının gerçek değeri 3,141592653589793238462643383... Kısaca 3,14 olarak bilinen Pi sayısından esinlenilerek Amerikan tarih formatında 3/14 olarak geçen 14 Mart, 1988'den bu yana "Dünya Pi Günü" olarak kutlanıyordu.

Fransa'nın başkenti Paris'te 26 Kasım 2019'da düzenlenen UNESCO'nun 40'ıncı Genel Konferansı'nda, 14 Mart'ın dünya genelinde "Matematik Günü" olarak kutlanması kararı alındı. Gün, matematiğin önemini ve insan hayatındaki rolünü kutlamak amacıyla UNESCO'ya başvuran Uluslararası Matematik Birliğinin (IMU) önerisiyle kabul edildi.

14 Mart Dünya Matematik Günü'nde 75'den fazla ülkeden matematikle ilgili sivil toplum kuruluşları, araştırma enstitüleri, müzeler, okullar ve üniversiteler, kutlama etkinlikleri düzenleyeceklerini duyurdu.

- "Dünya çapında bir kutlama olacak"

Türk Matematik Derneği (TMD) Başkanı Burak Özbağcı, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Türkçe'ye çevirirken 14 Mart'ı "Dünya Matematik Günü" olarak kabul ettiklerini söyledi.

Dünya Matematik Günü'nün dünya çapında kutlanacağını belirten Özbağcı, "2020 yılından itibaren her yıl 14 Mart'ta tüm ülkeler, okullar, müzeler, kütüphaneler ve diğer alanlarda hem öğrenciler hem de halk, matematiksel aktivitelere katılmaya davet edilecek." dedi.

Ülke genelinde 14 Mart için pek çok etkinliğin planlandığını ifade eden Özbağcı, Taksim Metrosu'nda halen devam eden "Imaginary" adlı serginin de bu etkinliklerin bir parçası olduğunu bildirdi.

- İlk yılın teması "Her Yer Matematik" olacak

İlk yılın teması "Her Yer Matematik" olarak belirlenen Dünya Matematik Günü için hazırlanan internet sitesinde yer alan bilgilere göre, matematik günlük hayatın olmazsa olmaz parçası. Bilimden teknolojiye, sağlıktan ekonomiye, sanattan tarıma her alanda matematik kullanılıyor.

Arama motorlarının başarısı matematiksel algoritmalara dayanırken güvenli iletişimi sağlayan kriptografi de sırtını Sayılar Teorisi'ne dayıyor. Bilgisayarlı tomografik tarama veya manyetik rezonans goruntuleme gibi tıbbi goruntuleme cihazlarının olctugu numerik veriler, matematik algoritmasıyla goruntuye donusturuluyor.

İnsan genomunun cozumlenmesi, matematik, istatistik ve bilgisayar biliminin zaferi... Kara deliklerin ilk fotografı matematik kullanılarak çekilirken salgın hastalıkların yayılmasını anlamak ve kontrol altına almak da matematik sayesinde oluyor.

Matematik, secmen tercihlerini daha iyi temsil edecek sistemler tasarlamaya yarıyor. Dogal afet riskleri matematik sayesinde anlaşılabilirken dunya kaynaklarının surdurulebilir kullanımına ulasmak, yapay zeka, uydu goruntulerinden veri alma gibi alanlarda da matematik kullanılıyor.

Matematik sadece bilim, sağlık ve teknolojide değil, sanat alanında da insan hayatının bir parçası. Sanatcılara ve muzisyenlere ilham veren matematik, perspektif simetrileri, suslemeler, geometrik egriler, yuzeyler ve sekillerde, muzikte kalıplar, olcekler ve seslerde karşımıza çıkıyor.