Özel okul ücretleri ne zaman ödenmeli

Koronovirüs (Covid-19) salgını nedeni ile Eğitim-öğretime mecburen verilen iki haftalık aranın ardından sürecin bir ay daha uzaması özel okul ücretlerinin ne olacağı konusundaki tartışmaları arttırmış durumda. Konunun hukuki değerlendirmesinin yaşanan olağanüstü koşullar gözardı edilmeden yapılmasının gerekliliğine inanıyoruz.

Bu kapsamda,

1) Özel okulların vermeyi taahhüt ettikleri eğitim-öğretim hizmetinin keyfi olarak değil, alınan idari tedbir ve kararlar neticesinde kesintiye uğradığı tartışmasızdır. Kesintiye uğradığı ifadesini özellikle kullanmaktayız ki ortada sürekli bir hukuki ifa imkansızlığı değil, geçici bir hukuki ifa imkansızlığı durumu söz konusudur. İçinde bulunulan olağanüstü şartlar içerisinde eğitim hizmetinin geçici olarak ifa edilemediğinin ve idari tedbir kararının kaldırılması ile eğitim hizmetinin tamamlanacağının kabulü gerekir.

Bu nedenle, velilerce özel okullar ile yapılan sözleşmelerin tek taraflı olarak feshedilemeyeceği, feshedildiğinde dahi bu fesih haksız nitelikte olacağından yine de ücret ödemesinden sorumlu olunacağının bilinmesi gerekir.

2) Bazı Özel okulların eğitim-öğretimlerine canlı online ders platformlarından öğrenci ile etkileşimli şekilde ve aynen normal okul program ve saati çerçevesinde devam ettikleri görülmektedir. Bu durumda verilen eğitim-öğretim şekli zaruri olarak değişmiş olsa da taahhüt edilen eğitim hizmetinin ifa edildiğinin kabulü gerekir. Bu şekilde eğitim-öğretime devam eden özel okullar ile veliler arasındaki sözleşme hükümlerinin eğitim hizmeti kapsamında aynen geçerli olduğunun ve eğitim ücretinin ödenmesi gerektiği açıktır.

3) Eğitim hizmetinin sürekliliği esas olduğuna göre online canlı ders programlarından eğitim-öğretime devam etmeyen özel okulların eğitim-öğretimlerine idari tedbir kararı kalktıktan sonra devam edecekleri açıktır. Bu noktada esas sorun halen ödenmesi gereken okul taksitleri var ise bunların ödeme zamanına ilişkindir.

Her ne kadar medyada genel olarak bu ödemelerin belirlenen zaman diliminde aynen yapılması gerektiği belirtilmekte ise de kanımızca eğitim hizmetinin alınmadığı dönemde bu döneme denk gelen ödemenin önceden planlanan şekilde yapılması hukuken zorunlu değildir. Örneğin Eylül ayında eğitim ve taksitleri başlayan ve haziran ayında eğitimin tamamlanması ile ödemesi son bulacak bir velinin Nisan ayı içerisinde hizmet almaması nedeni ile ödemede bulunmama hakkı bulunmaktadır. Nitekim hukuken, ödemesi taahhüt edilen ücret, verilmesi taahhüt edilen eğitim hizmetinin karşılığıdır.

4) Yemek ve servis ücretlerinin ise hizmet verilmediği süreci velilerce ödenmesi gerekmemektedir. Eğitim ve öğretimin telafi edildiği dönemde ve hizmet alımının gerçekleşmesi halinde bu yan edimlere ilişkin ödeme yapılmalıdır. Taahhüt ettikleri hizmeti, öğrencileri ile etkileşim içerisinde canlı uzaktan eğitim ile devam ettiren özel okulların ise yemek ve servis ücretlerini peşin olarak almış olmaları halinde bu yan hizmetleri vermedikleri döneme ilişkin tutarları velilere iadeleri gerekir.

Önemle belirtmek isteriz ki, burada konuya ışık tutmak için hukuki değerlendirmede bulunmuş olsak da eğitim-öğretim, çocuklarımızın ve milletimizin parlak geleceğine açılan penceredir. Eğitim kurumlarımızın ayakta durması ve çocuklarımızı geleceğe en iyi şekilde hazırlaması hayati öneme haizdir. Bu bilinç ile milletçe birbirimize daha çok kenetleneceğimize ve mümkün olduğunca eğitim kurumlarımızın ve çocuklarımızın zarar görmemesi için çaba harcayacağımıza inanıyor ve güveniyoruz.

Av. Çağrı ÜNSAL