Domatese, benzine taksit dönemi bitiyor

Domates, ekmek, karpuz gibi gıda ürünleriyle benzini taksitli alma dönemi bitecek. BDDK Başkanı Tevfik Bilgin, yasal düzenlemeyle taksitli kredi kartı uygulamalarına sınırlama getirileceğini söyledi.

Bankalar kanunu yasa taslağından sonra kredi kartları ve banka kartları yasa taslağı üzerinde çalışılacağı bilgisini veren Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) Başkanı Tevfik Bilgin, yasal mevzuatı olmayan kredi kartlarına önemli sınırlamalar getirileceğinin sinyalini verdi.

Taksitli kart uygulamasının Avrupa'da olmadığını belirten BDDK Başkanı, domatesin, ekmeğin, petrolün taksitle alınmasının ekonomik hiçbir mantığının olmadığını söyledi. Belli ölçülerde taksitli alışverişin olabileceğini belirten Bilgin, gıda maddeleri ve akaryakıt ürünlerinin taksitle alınması konusundaki düşüncelerini şöyle açıkladı:

''Taksitli alışveriş insanların ekonomik durumlarıyla bağlantılıdır. Özgür iradelerini ortaya koyarlar. Eğer banka ve müşteri bu işten memnunsa BDDK bu konunun esaslarını düzenler. Ama taksit uygulamasında, örneğin iş; karpuzun, ekmeğin, domatesin üç beş taksitle alınmasına kadar gittiyse burada bir sorun var demektir. Bu tüketici açısından tüketim çılgınlığı yaratır. Sanki cebindeki parayı harcıyormuş gibi para harcama dürtüsü yaratır.

Bankalar için ise bir risktir çünkü kredi kartındaki geri dönmeme riski arttıkça bankaların mali bünyesi bundan olumsuz etkilenir. Bu durumda BDDK olarak benim kafamda soru işaretleri doğar. Çünkü bankaların mali bünyesi çok önemli. Petrole, benzine, gıdaya taksitli kart uygulanmasının yerinde olmadığını düşünüyorum.''

Deneme süresi geliyor

Bilgin, kredi kartlarının ekonomi için çok faydalı olduğunu ve kayıt dışılığın önlenmesinde teşvik edilmesi gerektiğinin altını çizdi. Ancak maaşların üzerindeki limitlerde kullanılmasına dikkat çekerek getirilecek sınırlamalar konusunda şu ön bilgileri aktardı:

''Kefil bulduğunda bir asgari ücretlinin cebinde bile birkaç kredi kartı olabiliyor. 300 - 400 milyon maaş alan bir kişinin cebindeki kredi kartlarının limitleri bazen 1 milyar, 2 milyar oluyor. Bu ekonomi mantığıyla bağdaşan bir şey değil. Amerika ve Avrupa ülkelerinde uygulanan bir metot var. Kişi kart başvurusunda bulunduğu zaman hemen kredi kartı vermiyorsunuz. O kişiyi araştırıyorsunuz, daha sonra o kişi ile bir deneme süresi var. Bizde de bu olacak. Bankaları buna zorlayan yasal bir altyapı hazırlayacağız.''

Turkcell için bu hafta görüşecek, kararı Ocak 2005'te verecek

BDDK Başkanı Bilgin, bu hafta Yapı Kredi Bankası'ndaki Turkcell hisseleri hakkında Turkcell'in ortağı TeliaSonera'nın CEO'su Anders Igel ile görüşecek. Bilgin, Turkcell hisselerinin satışı konusunda son söz sahibinin 31 Ocak 2005'e kadar Çukurova Grubu olduğunu söyledi. Turkcell'in Çukurova Grubu'nun en önemli varlıklarından biri olduğunu vurgulayan Bilgin, grubun 2003 yılında yapılan anlaşma gereği Yapı Kredi Bankası'ndaki yüzde 20 oranındaki Turkcell hisselerini Ocak 2005' e kadar geri alma opsiyonu olduğunu hatırlattı.

TeliaSonera'nın CEO'su Igel'e bu süreci anlatacağını belirten Bilgin, konuya ilişkin şöyle konuştu:

''Şu anda Yapı Kredi'de JP Morgan'ın bir incelemesi var. Ocak 2005'in sonunda Çukurova Grubu'nun Yapı Kredi'deki Turkcell hisselerini geri alma opsiyonu bitiyor. Ocak sonunu bekliyoruz. Sanırım TeliaSonera da ocak sonunu bekliyor. Ancak 31 Ocak 2005'ten itibaren Yapı Kredi serbesttir. Bu hisselerle ilgili istediği her şeyi yapabilir.''

Yapı Kredi Bankası için JP Morgan'a teklifler var

Çukurova Grubu'nun Yapı Kredi'deki hisselerinin satışı için görevlendirilen JP Morgan'la devamlı temas halinde olduklarını bildiren Bilgin, JP Morgan'a resmi tekliflerin geldiğini söyledi. BDDK'ya gelenlerin de olduğunu belirten Bilgin, teklifleri bankacılık lisansı açısından değerlendireceklerini kaydetti.

Bilgin, ''Tabii şu anda bir gruba satma anlamında ocak sonuna kadar söz hakkı Çukurova Grubu'nundur. Biz lisans veririz. Alacak kişinin bankacılık yapıp yapamayacağına karar veririz. Görüşmeler hakkında hem biz hem de TMSF bilgilendiriliyor. JP Morgan'a resmi başvurular var'' dedi.

Yapı Kredi Bankası'nın birçok yönden Türkiye'nin bir numaralı bankası olduğunu belirten Bilgin, ''Birçok potansiyel müşterinin olduğunu biliyorum. Gelecekte bu bankayı umulmayacak kadar büyük bir potansiyel ile ileriye götürebilirler'' diye kaydetti.

BDDK karda yürüyor, izini belli etmiyor...

Bankacılık yasa tasarısını Devlet Bakanı Abdüllatif Şener'e ileten Bilgin, şube kapatma, mevduat toplamayı sınırlama gibi denetim süreçlerinin bankaları olumsuz etkileyeceği yönündeki kaygıları şöyle değerlendirdi:

''Bankacılık çok önemli bir meslek, güven müessesesi. Kırılgan bir sektör. Denetim hükümleri yasallaşırsa tabii ki uygulanacak. Aslında şu andaki kanunda da bu hükümler var. Örneğin şu anda bazı bankalar için sermaye yeterlilik rasyosunu % 8 değil % 12 istiyoruz. Bazı bankaların şube açmasına izin vermiyoruz. Bazılarının yöneticilerinin tayinlerinde belirleyici oluyoruz. Bu kararları bankayı güven kurumu kavramından uzaklaştıracak söylentilere neden olmadan alıyoruz. Şu anda da bu aksiyonlarımızı alıyoruz ama tabii kimsenin ruhu duymuyor. Bu da olması gereken bir şey.''

milliyet