YARSAV'dan 'zaman aşımı' açıklaması
Ankara - Yargıçlar ve Savcılar Birliği (YARSAV) Yönetim Kurulundan yapılan açıklamada, son dönemlerde "zaman aşımı" ile ilgili verilen yargı kararlarının, kamuoyunda çok tartışıldığı belirtilerek, "yasa değişikliği ile bozulan ve yerel mahkemelerle Yargıtay arasında postada mekik dokuyan dosyaların, akan zamana yenik düşerek, genel ceza hukukunun nadiren uygulanan bir kurumu olan zaman aşımı kurumunun, gündelik uygulamanın bir parçası haline dönüştürüldüğü" kaydedildi.
YARSAV açıklamasında, zaman aşımı ile ilgili verilen kararların ardından, kamu vicdanında rahatsızlık yaratan durumun sorumlusu olarak, "işin kaynağına inilmediği için" yargı organlarının görüldüğü belirtildi.
Yargı organlarının özellikle iş yükü ile ilgili sorunlarının çözümü konusunda gerçekçi adımların atılmamasının, zaman aşımı konusunun gündemden düşmemesine neden olduğu belirtilen açıklamada, yaşanan süreçteki en önemli etkenin, yeniden yapılan temel yasalar ile bu temel yasalarda kısa süre içerisinde gidilen değişiklikler olduğu ifade edildi.
Açıklamada, 1 Haziran 2005'te yürürlüğe giren 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu (TCK) nedeniyle o tarihten önce kesinleşen davaların, yeni yasalar nedeniyle uyarlama yargılamasına konu edildiği, bu kapsamda bulunan tüm dosyaların yeniden ele alınarak incelendiği hatırlatılarak şu ifadelere yer verildi:
"Yargıdaki işlere bir de incelenen bu dosyalar ve temel yasaların yarattığı belirsizlikler de eklenince, geçmişteki ve aynı olanaklarla çalışan yargının iş yükü katlanarak artmış ancak konunun yasal düzenleme ile çözümüne yönelik hiçbir gerçekçi adım atılmamıştır. Yeni TCK 1 Haziran 2005 tarihinde yürürlüğe girdiğinde Yargıtayda inceleme aşamasında bulunan dosyalar, yeni temel yasaların gözetilmesi gereği nedeniyle esasa girilmeden bozularak yerel mahkemelere gönderilmiştir.
Bu süreçte temel yasalarda tekrar yapılan değişiklikler, belirsizlikleri artırmıştır. Yine bu süreçte 23 Ocak 2008 tarih ve 5728 sayılı Yasa'nın 562. maddesi ile yapılan değişiklikle, 'hükmün açıklanmasının geri bırakılması kurumunun kapsamı genişletilerek, atılı suçun takibinin şikayete bağlı olup olmadığına bakılmaksızın, iki yıl ve daha az süreli hapis cezaları ile adli para cezalarına mahkumiyet durumunda hükmün açıklanmasının geri bırakılmasının' uygulanabilirliği getirilmiştir ki bu değişiklik, yerel mahkemelerce verilen ve hatta daha önce temel yasalar gerekçe gösterilerek bozulan kararların, bu değişiklik nedeniyle tekrar bozulmasına neden olmuş, bu şekilde Yargıtay 2005 yılından itibaren çoğunlukla işin esasına giremeyerek, üstelik aşırı iş yükü altında çalışmak durumunda bırakılmıştır."
Açıklamada, yeni temel yasalarla zaman aşımı süreleri uzatılsa bile 1 Haziran 2005 tarihinden önce işlenen suçlarla ilgili devam eden davalarda, yürürlükten kalkan 765 sayılı TCK'nın zaman aşımı ile ilgili hükümlerinin "lehe yasa boyutuyla" uygulanmakta olduğu, 5237 sayılı TCK'nın zaman aşımı ile ilgili hükümlerinin bu davalarda uygulanamadığı belirtildi.