Vergi yükü ağırlaşıyor

Türkiye'de 2002 yılında yüzde 24.7 düzeyinde bulunan vergi yükü son iki yıllık dönemde 1.4 puanlık artışla yüzde 26.1'e kadar yükseldi.

Kayıt dışının çok yüksek nüfusuna göre vergi mükellefi sayısı diğer ülkelerin oldukça gerisinde bulunan ve vergi tabanı çok dar olan Türkiye'de tüm bu olumsuzluklara rağmen vergi yükü giderek ağırlaşıyor.

Maliye Bakanlığının verilerine göre geçen yıl mahalli idareler ve fonlara vergi gelirleri üzerinden ayrılan paylar ve vergi iadeleri de dahil toplam vergi tahsilatı yüzde 21.1 oranında artarak 110.9 katrilyon liraya ulaştı. 2004 yılında yüzde 11.1 olan TEFE'deki ortalama yıllık artış dikkate alındında vergi gelirlerinde reel olarak yüzde 9 oranında bir büyüme kaydedildi. 2003 yılında aynı bazdaki vergi gelirleri 91.6 katrilyon lira düzeyinde bulunuyordu. 2002 yılında ise 67.5 katrilyon liralık vergi geliri tahsilatı yapılmıştı.

Genel bütçe vergi gelirleri ile mahalli idareler ve fonlara aktarılan vergi gelirlerinin 2002 yılında Türkiye'nin 273.5 katrilyon lira olan GSMH'sinin yüzde 24.7'sini oluşturuyordu. Bu oran 2003 yılında yüzde 25.7'ye yükseldi. Geçen yıl da artış trendini sürdürerek yüzde 26.1 olarak gerçekleşti. IMF'ye 2003 yılı başından itibaren verilen hemen hemen tüm niyet mektuplarıyla ek kaynak paketleri açıklayan hükümetin, özellikle ÖTV ve benzeri dolaylı vergilere yüklenmesi vergi yükünü önemli ölçüde ağırlaştırdı. Bu arada ihracata yapılan KDV iadesi ile vergi gelirlerinden yapılan red ve iadeler hariç tutulduğunda ise 2004 yılında, genel bütçe, mahalli idareler ve fonlar adına tahsil edilen 100 katrilyon liralık vergi gelirinin GSMH'ye oranı yüzde 23.6 olarak gerçekleşti. Söz konusu oran 2002 yılında ise yüzde 22.8 düzeyinde bulunuyordu.

milliyet