5510'a tabi kişinin, memur statüsü üzerinden emekli olmasının bir avantajı var mıdır?

SORU: 2009 yılında ilk kez sigortalı olarak devlet memuru statüsünde çalışmaya başladım. Ancak 1-2 yıl içerisinde memuriyetten ayrılarak kendi işimi kurmayı planlıyorum.Yaptığım araştırmalar sonucunda emekli sandığı emeklisi olabilmem için 5510 sayılı kanuna göre tüm çalışma statüleri içerisinde hangi statüde daha fazla çalışılırsa o statüden emekli olunacağı belirtiliyor. Merak ettiğim kısım 2022 yılında memuriyette 13.yılımı doldurup istifa edip 9000 gün prim için kalan 12 yıllık sürede bağ-kur primi yatırırsam emekli sandığı statüsünde emekli olabilirim? Emekli sandığı emeklisi olmamın artısı ne olacak? Ayrıca emeklilik maaşımın hesaplanmasında aylık bağlama oranım prime esas kazancım nasıl belirlenecek ? Bunların yanı sıra 13 yıllık memuriyetim için emeklilikte tazminat almam mümkün olacak mı?

CEVAP: 5510'a tabi memur, memurluktan ayrılıp esnaf olarak çalışırsa memur olarak emekli olabilmesi için ne yapmalıdır? Sorunuz özelinde durumunuzu değerlendirmekteyiz.

2008 yılı Ekim ayından sonra memur olanlar tüm hükümleri ile 5510 a tabi olurlar.

Hizmet bütünleşmesinde son 7 yıl hizmet süresine bakılmaz, çalışma süreleri içerisinde hangi statüde daha fazla çalışmışlarsa o statü, kişinin emekli aylığı bağlanacağı statü olur. Bu çıkarım, 5510 sayılı Kanunun 53. maddesinden kaynaklanmaktadır.

Emekli aylık bağlanması sisteminde Sosyal Güvenlik Kurumu prime esas kazançları esas alınarak aylık bağlama miktarı belirlenir. Yani, 5510 sayılı Kanun Madde 29 hükmündeki esaslar uygulanır. Buna göre de ortalama aylık kazancı ile aylık bağlama oranının çarpımı sonucunda bulunan tutar kişiye bağlanacak olan yaşlılık aylığı olur. Hesaplanacak aylık tutarının yüksek olması da prime esas kazançların yüksek olmasına bağlı bir durum olmaktadır.

Memurluktan ayrıldıktan sonra esnaf veya işçi olarak çalışanların hizmet süreleri memurlukta daha fazla olup, memur statüsünden aylık bağlansa da emekli aylığı bağlandığı zamandaki son görevin memur olmaması nedeniyle memurluk hizmetlerine emekli ikramiyesi ödenmemektedir. Bu işlem 5434 sayılı Kanun Ek madde 82 hükmü gereğidir. Bu madde hükmü yalnızca 5510'a tabi memurlar için uygulanmaktadır.

5510 sisteminde işçiler 5510/4 ( a ), esnaflar 4 ( b ), memurlar da 4 ( c ) olarak ifade edilmektedir.

Açıklamalarımız bağlamında durumunuzu değerlendirmemiz:

Soru 1- 2022 yılında memuriyette 13.yılımı doldurup istifa edip 9000 gün prim için kalan 12 yıllık sürede bağ-kur primi yatırırsam emekli sandığı statüsünde emekli olabilirim? Emekli sandığı emeklisi olmamın artısı ne olacak?

Cevap 1- 13 yıl memurluktan sonra 12 yıl esnaflık çalışmanız olup, esnaflık çalışmanız için prim ödemeyi keserseniz memurluk statüsünden emekli olabileceğinizi, ancak emekli olabilmek için sadece hizmet süresinin aranmadığını, hizmet süresi ile birlikte emeklilik yaşının da dolması gerektiğinden, sizin 60 yaşınızı da doldurmanız gerektiğini belirtebiliriz. Yani hesabınızı sadece hizmet olarak değil emeklilik yaşı olarak da düşünmeniz gerektiğini tavsiye edebiliriz.

Memur statüsünden emekli olmanızın bugünkü kanun hükümlerine göre bir artısının olmadığını, sadece memurluk statüsünden emeklilik durumunuzun olacağını belirtebiliriz.

Soru 2- Ayrıca emeklilik maaşımın hesaplanmasında aylık bağlama oranım prime esas kazancım nasıl belirlenecek?

Cevap 2- 5510 sayılı Kanun Madde 80 hükmü uygulanır.

4 ( b ) kapsamındakiler için prime esas kazançlar; Aylık prime esas kazanç, 82 nci maddeye göre belirlenen prime esas günlük kazanç alt sınırı ile üst sınırı arasında kalmak şartı ile kendileri tarafından beyan edilecek günlük kazancın otuz katıdır. Bu sigortalılar tarafından Kurumca belirlenen sürelerde aylık prime esas kazanç beyan edilir. Beyanda bulunmayan sigortalıların aylık prime esas kazancı, prime esas günlük kazanç alt sınırının otuz katı olarak belirlenir. Bu kazançları tamamıyla siz belirlemiş olacaksınız.

4 ( c ) kapsamındakiler için prime esas kazançlarda, aylık gösterge ve ek göstergeler üzerinden ödenen aylık tutarları, memuriyet taban aylık ve kıdem tutarları, makam, temsil ve görev tazminatları, 657 sayılı Kanunun 152 nci maddesi uyarınca ödenen tazminatlar vb. gibi unsurlar esas alınır. Bu kazançları kişilerin belirleme yetkisi bulunmamaktadır. Genel hükümlerle belirlenmektedir.

Soru 3- 13 yıllık memuriyetim için emeklilikte tazminat almam mümkün olacak mı?

Cevap 3- Emekli olacağınız tarihte son defa esnaf / işçi olarak görünmeniz halinde 13 yıllık memurluk sürenize emeklilik ikramiyesi almanızın mümkün olamayacağını belirtebiliriz.