Gazetecinin, postacının hizmet zammı kalkıyor

GÜLÇİN ÜSTÜN Ankara

Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nu yeniden düzenleyen Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), riskli ve yıpratıcı işlerde çalışıldığı için fiili hizmet süresi zammından yararlanan bazı meslek gruplarını kapsam dışına çıkardı. Taslakla kamuoyunda, "yıpranma payı" olarak bilinen fiili hizmet süresi zammı kapsamındaki işyeri ve işlerde değişiklik öngörüldü.

Kapsam dışına çıktığı için zorunlu emeklilik süresi ve yaşına indirim uygulanamayacaklar arasında basın mensupları, hava yolları çalışanları, postacılar, Devlet Tiyatrosu'nda çalışan sanatçılar ve Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası'nın şef ve üyeleri de yer alıyor.

Bu meslek gruplarında çalışanların emekliliğe hak kazanma şartları zorlaşacak. Bu kapsamda çalışanların 360 günlük hizmetlerinin karşılığı 90 günlük fiili hizmet süresi zammı kaldırılıyor. Düzenleme, söz konusu çalışanların mevcut mevzuata oranla daha geç emekli olabilmesi sonucunu doğuruyor.

İkili yapı doğacak

Taslağa göre, mevcut mevzuatta fiili hizmet süresi zammı kapsamında yer alan, ancak değişiklikle bu kapsamdan çıkarılacak olan işyerleri ve meslek gruplarında çalışanlar için ikili bir yapı uygulanacak. Söz konusu çalışanların bugüne kadar çalıştıkları süreler fiili hizmet süresi zammı adı altında hem sigortalılık sürelerine eklenecek hem de emeklilik yaşlarından geriye götürecek.

Ancak yasanın 1 Ocak 2008'de yürürlüğe gireceğini varsayılırsa, sigortalı bu tarihten sonraki çalışma süreleri için yıpranma payının avantajlarından yararlanamayacak. Taslak bu haliyle yasalaşırsa, söz konusu düzenlemeden geçmiş sigortalılık süreleri az olanlar daha fazla etkilenecek.

Bu meslek gruplarında ve işyerlerinde yasa yürürlüğe girdikten sonra çalışmaya başlayanlar ise zam alamayacak. Taslakta, Türk Silahlı Kuvvetleri'ndeki subay, yedek subay, astsubay, uzman jandarma ve uzman erbaşlar, emniyet görevlileri ile MİT mensuplarının, dalgıçların 90 günlük, yeraltı işlerinde çalışanların 180 günlük hizmet zammı mevcut kanundaki haliyle korunuyor.

Yasaya ilişkin iptal gerekçesinde MİT, TRT, zirai mücadele, Devlet Tiyatrosu ve Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası çalışanlarına bu fiili hizmet süresi hakkı tanınmasının aynı işi yapan sigortalılar açısından eşitsizlik yarattığı savunuluyordu.

SGK yetkilileri, yeni düzenlemeyi, işlerin yapılma biçminin günümüzde yıpranmaya yol açmamasına ve AB'ye uyuma bağlıyor.

Zam kimleri kapsayacak?

Taslağa göre, fiili hizmet süresi zammı kapsamındaki

işler ve işyerleriye eklenecek gün sayıları şöyle:

Kurşun ve arsenik işleri: 60-80

Cam fabrika ve atölyeleri: 60

Cıva üretim işleri sanayii: 80

Çimento fabrikaları: 60

Kok fabrikalarıyla termik santraller: 60

Alüminyum fabrikaları: 60

Demir ve çelik fabrikaları: 80

Döküm fabrikaları: 80

Asit üretimi yapan fabrika ve atölyeler: 80

Yeraltı işleri: 180

Radyoaktif ve radyoiyonizan maddelerle yapılan işler: 80

Su altında veya su altında basınçlı hava içinde çalışmayı gerektiren işler: 60-90

Türk Silahlı Kuvvetleri: 90

Emniyette ve polis mesleğinde çalışanlar ve MİT mensupları: 90

İtfaiye işleri: 60