Suriyelilerin geri dönüş hızı bekleneni vermedi: Kademeli tedbirler başlatılıyor!
Suriye'deki savaşın resmen sona ermesinin üzerinden bir yıl geçmesine rağmen, Türkiye'de bulunan 2 milyon 370 bin geçici koruma statüsündeki Suriyeli'nin dönüş hızı (yaklaşık 600 bin kişi) beklentilerin altında kaldı. Bunun üzerine, Cumhurbaşkanı Erdoğan'a zorla gönderme önerisi sunulsa da bu tavır kabul görmedi. Ancak dönüşleri hızlandırmak amacıyla kademeli tedbirler alınması kararlaştırıldı. Ayrıca, BM fonlarının dönüş teşviki ve yol masrafları için kullanılması hedefleniyor.
Suriye'deki savaşın sona ermesinin üzerinden bir yıl geçmesine rağmen Türkiye'de bulunan Suriyelilerin ülkelerine dönüş hızı beklendiği gibi olmadı. Savaşın sona erdiği 8 Aralık 2024'ten bu yana yaklaşık 600 bini ülkesine döndü. Halen 2 milyon 370 bin Suriyeli geçici koruma statüsü ile Türkiye'de bulunuyor. Güvenlik bürokrasisi dönüşleri hızlandırmak için bazı adımlar attı ancak bu adımlar beklenen etkiyi göstermedi.
KADEMELİ TEDBİR ALINIYOR
Türkiye Gazetesi'nden Yücel Kayaoğlu'nun haberine göre; dönüşlerin hızlandırılması için Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'a Avrupa'da olduğu gibi Suriyelilerin geçici koruma statülerinin hemen kaldırılması önerildi. Ancak Erdoğan'ın, Türkiye'nin başından beri sürdürdüğü tavrı hatırlatarak, zorla göndermeye yönelik uygulamalara itiraz ettiği belirtildi. Bu sebeple, geri dönüşlerin bazı yeni tedbirlerle kademeli olarak gerçekleştirilmesi kararlaştırıldı. Bu doğrultuda ilgili bakanlıklar ve kurumların koordinasyonunda önümüzdeki günlerde yeni adımlar atılacak.
KATILIM PAYI ÖDEYECEKLER
Türkiye'de geçici koruma statüsündeki Suriyelilerin yeni yılla birlikte ücretsiz sağlık hizmeti alması uygulamasına son verilmesi kararlaştırılmıştı. Bu çerçevede, 1 Ocak'tan itibaren sağlık hizmeti almak isteyen Suriyeliler de katkı payı ödemek zorunda kalacak. Güvenlik bürokrasisine göre, bu karar dönüşleri hızlandıracak.
İKAMET ETME İZNİ ZORLAŞACAK
Ücretli sağlık hizmetine geçilmesinden sonra ikinci adım ise geçici koruma statülerinin kademeli olarak kaldırılması olacak. Statüleri kalkınca Türkiye'deki Suriyelilerin ikamet etme iznine tabi tutulması gerekecek. Ama ikamet izni için de sıkı kurallar uygulanıyor. Güvenlik kaynakları, "Önümüzdeki süreçte kademeli olarak geçici koruma statüleri kaldırılınca, bu durumda olanlar mecburen ikamet izni almak zorundalar. Bunun da belli kuralları var. Mesela evi olacak, işi olacak, kira sözleşmesi getirecek. Getirilen kira sözleşmesinde yer alan eve de bakılacak, belki izin verilmeyecek. Sağlık sigortası var mı? Bankada parası var mı? Belli şartlar var. Bunları sağlayıp sağlamadığına bakılacak. Bir anlamda ikamet etme izni almak çok zor olacak. Alamayanlar ise mecburen ülkelerine gidecek. Aksi halde kaçak duruma düşecekler. Bütün bu sıkı kurallar sebebiyle Suriyelilerin ülkelerine dönüşlerinin hızlanması bekleniyor" değerlendirmesini yaptı.
BM FONLARI KULLANILACAK
Ayrıca BM'den gelen fonların Suriyelilerin dönüşleri için kullanılacağı belirtildi. Ülkesine dönmek isteyen Suriyelilere BM fonlarından ücret ödenmesi ve yol masraflarının karşılanması, planlanıyor.