Ekonomik kriz ruhsal sorunlara da yol açıyor

- Ekonomik kriz, "maddi" sorunların yanında en az onun kadar önemli "ruhsal sorunlara" da neden oluyor.

Ege Üniversitesi (EÜ) Tıp Fakültesi Psikiyatri Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hakan Coşkunol, yaptığı açıklamada, kriz ortamlarının bireysel birtakım bozuklukları ortaya çıkardığını, aksiyete, stres, uyku bozukluğu gibi sorunlara yol açtığını belirtti.

Prof. Coşkunol, ekonomik kriz dönemlerinde toplumda iyi örneklerin yaşanmamasının bireyleri daha da umutsuz, çaresiz hissetmesine, hiçbir şeyin düzelmeyeceği gibi düşünceye yol açtığını kaydetti.

Son günlerde yaşanan intihar vakalarına ilişkin soru üzerine, Prof. Dr. Coşkunol, "Aslında sabit bir geliri olan ve bunu kaybetme ihtimali bulunmayan kişilerde de intihar vakaları yaşandı, bu örnekler diğerlerinin çaresizliğini daha da artırıyor. Bakıyorsun çok olumlu bir noktada görülen bir insan intihar etmiş, bu diğer kişilerin de umutlarını kaybetmesine yol açıyor" yanıtını verdi.

Şikayetler yüzde 10 civarına çıktı

Son dönemde ekonomik sıkıntılardan bunaldığını, daraldığını söyleyerek psikiyatra giden kişi sayısında çok ciddi bir artış olduğunu, hedefsizlik, belirsizlik, değersizlik, ne yapacağını bilememezlik gibi sorunlardan şikayetlerin çoğaldığını dile getiren Prof. Dr. Coşkunol, "Bu vakalar yüzde 1-2 iken, son dönemde yüzde 10 civarına çıktı. Bu oldukça yüksek bir rakam aslında. Diğerlerinde de biraz daha deşildiğinde altında yatan faktörün ekonomik krizin yattığı görülüyor. Mesela depresyonla geliyor, ama o depresyonun altında bu çıkıyor" dedi.

Prof. Dr. Coşkunol, ekonomik krizin zaman zaman madde kullanımı gibi sınırda eğilimler ortaya çıkarabildiği gibi, cinsel yaşamla ilgili sorunlar da yarattığını kaydetti.

Kişilerin kendilerini yetersiz, değersiz hissetmesiyle çabuk parlayabildiklerini, daha alıngan ve kuşkucu olduklarını, çabuk sinirlendiklerini belirten Prof. Dr. Coşkunol, "Öfke kontrolünün ortadan kalkması söz konusu oluyor. Bu yüzden aile içi kavgalar artıyor" diye konuştu.

Krizin ailede yarattığı sıkıntıları aşmanın yollarını da anlatan Prof. Dr. Coşkunol, "Bu sürecin geçici olacağının farkına varılmalı. Konuşmak, çözüm yolları aramak çok önemli. Bunun yolu tükenmişse de yolların ayrılması gerekebiliyor. Bazen kriz olumlu etki de yaratabiliyor, birleştirici olabiliyor. Ama çoğunlukla olumsuz giden bir şeyleri su yüzüne çıkarıyor, farkına varılmasını sağlıyor" görüşünü dile getirdi.

Neler yapılabilir

Prof. Dr. Coşkunol, bireylerin "bizi biz" yapan değerlere sarılmasının ve bireysel kimliğin güçlü tutulmasının önemine işaret ederek, şöyle devam etti:

"İşimizle, ailemizle, arkadaşlarımızla ilgili değerlere daha yakından sarılmalıyız. Birlikte hedefler oluşturmalıyız. Bunlar, bizim bu krizi en hafif atlatmamız için şart.

Hobilerimizle daha yakından ilgilenmeliyiz. Beslenmede antioksidan tüketimine daha fazla yer verilmeli, yeşil sebzeler, meyveler beslenmemizde daha çok yer almalı. Mümkün olduğu kadar daha az sigara, alkol tüketilmeli. Biyolojik ritm çok iyi tutturulmalı, bunun için de gece uyumasına dikkat edilmeli, gündüz uyanık kalınmalı."