Arşivciler, uzman kadro için kanun istiyor
Tartışmalı tarihi olayları aydınlığa kavuşturabilmek için arşiv çalışmaları büyük önem taşıyor. Türkiye, 150 milyon civarındaki Osmanlı arşiviyle dünyanın en büyük arşivine sahip. Ancak bu önemli belgeleri analiz edecek kadro yetersiz. Türk Arşivciler Derneği Başkanı Hacı Haldun Şahin, uzman yetişmesi için 'Milli Arşiv Kanunu'nun bir an önce çıkarılması gerektiğini vurguluyor.
Dünyada yaşanan siyasi, ekonomik ve tarihi olaylara ışık tutacak Osmanlı coğrafyasında bulunan belge ve yazışmaların gün yüzüne çıkartılması son zamanlarda daha da önem kazandı. Ancak bu belgelerin ortaya çıkartılmasında önemli göreve sahip olan arşivciler sıkıntılı. Türk Arşivciler Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Hacı Haldun Şahin, Türkiye'nin 150 milyon civarındaki Osmanlı arşiv malzemesiyle dünyanın en büyük arşivine sahip olduğunu belirtiyor. Ancak milletin hafızası olan arşivlere sahip çıkacak kadroların yetersiz olduğuna dikkat çekiyor. Şahin, arşivcilerin 24 yıldır sözleşmeli personel statüsünde çalıştığını, 540 arşivciden 300'den fazlasının sözleşmeli olduğunu diğerlerinin ise vaat edilen kadrolara sahip olmadığını kaydediyor. Uzman kadroların yetişmesi için 'Milli Arşiv Kanunu'nun bir an önce çıkarılması gerektiğini ifade ederken, "Ülkemizde arşiv uzmanı, arşiv uzman yardımcısı, restoratör ve veri girişicisi gibi kadrolar olmadığı için bu iş uzman olmayan kişilerin uhdesine terk edilmiştir." diyor.
Hacı Haldun Şahin, Osmanlı döneminde arşivcilerin özel statülere sahip olduğunu ve arşivcilerin iyi eğitim almış kişiler arasından seçildiğini, Cumhuriyet'in kuruluşundan 1980'e kadar devlet arşivlerinin adeta unutulduğunu anlatıyor. 1986 yılında dönemin iktidarı tarafından önemli hamlelerin yapıldığını ancak bu gelişmelerin mesleğe çözüm değil, sadece birtakım kolaylıklar sağladığını ifade ediyor. Milli arşivlerdeki sorunları geniş kapsamda tespit ettiklerine ve rapor haline getirdiklerine dikkat çeken Şahin, 2007 yılında arşivcilerin girişimiyle hazırlanan Milli Arşiv Kanunu'nun erken seçim ve cumhurbaşkanlığı seçimleri nedeniyle TBMM'nin gündemine gelmediğini bildiriyor. Şahin, milli arşivlerin artık acil olarak köklü değişikliğe ihtiyacı olduğunu vurguluyor. Devlet kurumlarında 15 yılını doldurmuş belgelerin düzenli bir şekilde muhafaza edilmesi gerektiğini kaydeden Şahin, özel ve kamu kurumlarında uzman olmayan kişilerce yapılan çalışmalar yüzünden birçok tarihî belgenin kaybolduğunu ve yanlış arşivleme sonucu zayi olduğunu aktarıyor.
MUSTAFA GÜRLEK