Akademisyenlerin deprem rantı sağladığı iddiası
Van depreminin ardından kamuoyunun deprem konusundaki duyarlılığına karşı bazı akademisyenlerin rant peşinde koştuğu iddia edildi.
Zonguldak Karaelmas Üniversitesi(ZKÜ) Mühendislik Fakültesi Jeodezi ve Fotogrametri Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Şenol Hakan Kutoğlu, üniversitenin Afet İzleme Laboratuvarı'nda düzenlediği basın toplantısında, bazı akademisyenlerin insanların deprem çaresizliği karşısında ticari rant peşinde koştuklarını öne sürerek, tepki gösterdi. Doç. Kutoğlu, Bursa'da deprem riski konusunda yaptıkları çalışmaların ardından bazı üniversite hocalarının da aralarında bulunduğu bir takım kişilerin 'erken uyarı sistemi kuruyoruz' şeklindeki söylemlerine karşı yerel yöneticileri uyardı.
Van'daki depremin ardından deprem gerçeğinin yeniden konuşulmaya başlandığı bir zamanda bazı üniversite hocalarının deprem rantı sağladığını ileri süren Kutoğlu, "Maalesef görüyoruz ki burada deprem üzerinden rant peşinde koşan insanlar var. Sadece müteahhitlere yükleniyorlar ama yerel yöneticilere ve bilinçli-bilinçsiz vatandaşlara eksik bilgiler verilerek bu konu üzerinden, üniversite hocaları da dahil olmak üzere rant peşinde koşan insanlar olduğunu görüyoruz. Gerek depremde alınacak önlemler gerekse erken uyarı sistemleri konusunda maalesef yanlış bilgiler verilmekte ve yanlış beklentiler oluşturulmaktadır. Bizler sorumlu akademisyenler olarak sizlerin aracılığıyla insanları bilgilendirmek üzere sizlerle görüşme ihtiyacı duyduk. Çünkü bizler üniversite hocaları olarak ticari kaygılar gütmemeliyiz. Bu konuda karar alacak insanlara doğru bilgiler vermeliyiz." diye konuştu.
ZKÜ olarak bir süre önce Bursa'da deprem araştırması yaptıklarını hatırlatan Kutoğlu, şunları dile getirdi: "2010 yılı içerisinde birkaç senedir sürdürdüğümüz çalışmalarla ilgili Bursa'da deprem konusunun en az İstanbul kadar güncel olduğunu açıklamıştık. Bizim buradaki amacımız birilerine rant sağlamak değildi; biz aynı Van olayındaki gibi 'beklemediğimiz olaydı' denmemesi için Bursa'nın da en az İstanbul kadar deprem riski taşıdığını belirtmek ve yerel yöneticilerin bu konuda gerekli önlemleri alması için farkındalık oluşturmaktı. Yoksa birilerine çanak tutmak değildi. Ancak bundan sonra açıklamamızdan sonra içlerinde üniversite hocaları da dahil bir takım kişilerin, ellerinde çantalarla belediyeleri dolaştıkları ve 'burada sizlere erken uyarı sistemi kuralım, depremi önceden tahmin edelim, deprem önceden bilinecek' gibi Bursa'da bir takım açıklamalar olmakta. Yine basında da depremden sonra binaların güçlendirilmesi ve yapı denetimiyle ilgili bir konu gündeme geldiğinde mesleki yer kapma çabaları görüyoruz. Bunları vatandaşlarımızın, siyasetçilerimizin ve yerel yöneticilerimizin bilmesi mümkün değil."
Bilim camiası olarak depremin yerinin ve büyüklüğünün tahmin edilmesi konusunda hiçbir sıkıntı olmadığını, tek sıkıntının zaman konusu olduğunu vurgulayan Kutoğlu, sözlerine şöyle devam etti: "Ne zaman olacak? Bunda da siz 5 ay önceden tahmin ettik diyemezsiniz. Çünkü 20 milyon insanı 5 ay boyunca sokakta tutabilir misiniz? Tahmin demek hangi gün, hangi saatler içerisinde olacak bunu söyleyebilmenizdir. Dolayısıyla televizyona bir takım insanlar çıkartılıyor, 'ben hissediyorum, işte şuradan geliyor, buradan geliyor' Böyle bir şey yok. Bir kere depremi tahmin ediyorsanız nerede olduğunu söyleyeceksiniz. Bütün bir ülkeyi herhalde sokağa dökemezsiniz."
Sinevizyon görüntüsü eşliğinde depremin bilimsel yönden tahmin edilmesi araştırmalarını anlatan Doç. Kutoğlu, erken uyarı sistemi adı altında çıkarılan yanlış yönlendirmelerin, bilim adamına olan güveni sarsacağını kaydetti.
BİLİMSEL VERİ İÇİN KAYNAK BULAMAZKEN BİRİLERİ YEREL YÖNETİMLERİ KANDIRIYOR
"Depremi önceden biliyoruz, sistem kuracağız" diye yerel yönetimleri aldatanların, bütün bilim kurumlarınca bilinen 'Sismik dalga hızları, yer kabuğu yükselimi, radon gazı çıkışı, elektrik öz direnci ve küçük depremlerin miktarı' gibi parametrelerden yola çıktıklarını dile getiren Kutoğlu, yerel yönetimlere şu uyarıyı yaptı: "Bir arkadaş Bursa'da 'ben depremi önceden bileceğim' diye çeşitli belediyelerle anlaşma yapmış, 20'ye yakın istasyon kurmuş. İstasyonların bedelleri 25-30 bin lira. Toplamda 300-400 bin lira para yapıyor. Dün yerel bir gazetede gördüm. Marmara'ya 10 kilometreye bir istasyon kurulması lazım diye açıklama yapmış. Bakın bu bilimsel araştırmaya çok büyük bir darbe vuruyor. Biz bilimsel araştırmalar için kaynak bulamazken birileri gidip kapı kapı dolaşıp erken uyarı sistemi buldum diyor. Bu sistem 1975 yılından beri bilinen gerçeklerdir. Yeni bir yöntem bulunması söz konusu değil. Ben soruyorum Marmara'da 4 büyüklüğündeki bir sürü depremden acaba hangisini bilmişler? Şimdi siz deprem olacak diyorsunuz, nerede olacak kardeşim, orada mı olacak burada mı olacak? Hangi bölgedeki insanı sokağa dökeceksiniz? Yerini söyleyebiliyor musunuz?"