TOKİ: Mortgage'da kredi vadesi 8-12 yılda yoğunlaşır

Toplu Konut İdaresi (TOKİ) Başkan Vekili Erdoğan Bayraktar, ''Türk halkının evinin tapusunu bir an önce alıp, tapusunu evladına bırakma'' alışkanlığının olduğunu belirterek, bu nedenle mortgage sisteminde kredi vadelerinin 8-12 yılda yoğunlaşacağını düşündüğünü söyledi. Bayraktar, mortgage sistemi konusunda A.A muhabirine yaptığı değerlendirmede, sistemin kooperatifçilik ile entegre olması gerektiğini vurgularken, bu sayede kooperatiflerin de 2-3 yılda konut inşaatlarını tamamlayabileceğine işaret etti.

Konut kredisindeki faizlerin enflasyona paralel olarak düştüğünü, bu açıdan bir risk görmediğini ifade eden Bayraktar, şöyle devam etti:

''Bizim sıkıntımız şu; Türkiye'de baştaki uygulamalarda çok büyük bürokrasi var, sonradan denetim yok. Halbuki tedaviye yönelik, iyileştirmeye yönelik, kaliteyi artırmaya yönelik denetimin çok olması, diğer taraftan bürokrasinin azaltılması lazım. Kooperatiflerde denetim hiç yok. Diğer taraftan kredi vermede, konut almada bir sürü bürokrasi var. Şu anda yap-satçılar bile kooperatif kurup, kurumlar vergisinden, gelir vergisinden, KDV'den kurtarıyorlar. Bunların engellenmesi lazım.

Kooperatifler hala 2-3 yılda bir konutu bitiremiyor. Mortgage sistemi gelirse, bunlar kredilendirilirse, kooperatifler de inşaatları kısa sürede bitirebilir. Kooperatiflerin dışarıda bırakılmaması, kooperatiflerin bu işe entegre olması lazım.''

''İKİNCİL PİYASA GELİŞMEZSE, MORTGAGE SİSTEMİ TIKANIR''

Bankacılık sektöründe, ''bu kadar çok kredi verilirse yapılan konutların dayanıklı, kaliteli olup olmayacağı, deprem riskinin yüksekliği nedeniyle kredilendirilen binaların 20 yıl boyunca ayakta kalıp kalmayacağı'' gibi endişelerin bulunduğunun hatırlatılması üzerine de Bayraktar, şunları söyledi:

''Bunlar doğru endişeler değil. Binalar ve krediler sigorta edilecek. Deprem buna engel değil. Mortgage sisteminde, ekspertiz firmaları ve sigorta firmaları ön plana çıkacak. 20-30 yıl vadeli kredi alanlar tapusunu almak için bu kadar beklemez. ABD'de ikincil piyasa var. Adam 5-6 yıl oturup, ödediği peşin parayı alır, konutu başkasına devreder. İkincil piyasa gelişmezse, zaten mortgage sistemi tıkanır. Türkiye'de insanlar ev sahipliğine çok önem veriyor. Kimse 5-6 yıl oturmak için ev almaz. Ömür boyu oturmak, tapusunu evladına devretmek ister. Bu nedenle vadelerin 8-12 yılda yoğunlaşmasını bekliyoruz. Sistem, Türkiye'nin karakterine uymalı. Ayakkabı gibi alıp giyemezsiniz. Türkiye'nin şartlarına, kültürel geleneklerine uygun hale gelmesi lazım. Vatandaş, (evi ne zaman alıp tapusunu çocuğa bırakım) diye bakar.''

Bayraktar, mortgage'nin TOKİ'nin faaliyetlerini olumsuz etkilemeyeceğini, TOKİ'nin hedef kitlesinin farklı olduğunu, dar gelirlilerin konut sahibi olmasına öncelik verdiklerini belirterek, ''Bizim kulvarımız farklı'' dedi.