Hakim ve savcılara ihraç kararının gerekçesi açıklandı

- Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu (HSYK) 2. Dairesi'nin, eski savcılar Zekeriya Öz, Celal Kara, Muammer Akkaş, Mehmet Yüzgeç ile hakim Süleyman Karaçöl'ün meslekten ihraçlarına yönelik kararının gerekçesinin yazımı tamamlandı.

Gerekçeli kararda, ilgililerin mevcut eylemleriyle uluslararası belgelerde sözü edilen, görevlerini adil, tarafsız, objektif ve hukuk kuralları çerçevesinde bağımsız olarak icra etme, kamu yararını koruma, toplum adına ve kamu yararına davrandıklarını dikkate alma, adil yargılamanın gerçekleştirilmesine ve ceza adaleti sisteminin düzgün işlemesine katkıda bulunma görevlerini yerine getirmedikleri belirtildi.

İhraç edilen hakim ve savcıların, görevlerinin icrası veya adaletin ihtiyaçları aksini gerektirmedikçe ellerinde bulunan bilgiyi gizli tutma, suçların soruşturma ve kovuşturulmasında yeterli özeni gösterme, her zaman profesyonel olarak davranma, dürüstlük ve özenin yüksek standartlarını uygulama, mesleklerinin onuru ve şerefini koruma yükümlülüklerini yerine getirmediklerinin belirlendi.

Gerekçede, ilgililerin görevlerini, olayların değerlendirilmesi temelinde ve hukuka uygun, adil, herhangi uygunsuz etkiden bağımsız olarak icra etme; hukuki ve sosyal gelişmeler hakkında, eğitim ve bilgi düzeylerini daima muhafaza etme; bireysel veya belli bir kesimin çıkarlarının etkisinde kalmama; mesleki gizliliği koruma; görevleri sırasında elde etmiş oldukları herhangi bir bilgiyi özel amaçları ve diğerlerinin çıkarlarına yardım etmek için kullanmama; görüşleri, meşru çıkarları, mesleki mevkilerinde karşılaştıkları bireylerin olası kaygı ve kişisel gizliliklerini dikkate alma; görevlerini hukuk alanındaki diğer görevlilerin yanı sıra, mahkemeler, polis ve diğer kamu makamları ile saygı ve nezaketle yerine getirme kurallarına da uymadıkları kaydedildi.

Dairenin gerekçesinde, şu tespitler yapıldı:

"İnsan Hakları ve Temel Özgürlüklerin Korunması için Avrupa Konvansiyonu'nun 6. maddesinde ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) içtihatlarında açıkça kabul edilen adil yargılanma hakkı ilkesini desteklemek, masumiyet karinesi ilkesine saygı duymak, tarafsız bir soruşturma, sorumluluğun temelsiz olduğunu gösterdiğinde dava açmamak veya davaya devam etmemek, kanıtların yasal olarak elde edilip edilmediğini görmek için sunulan kanıtları incelemek, insan haklarının ağır ihlalini oluşturan hukuka aykırı yöntemlerle elde edilmiş olduğuna haklı olarak inanılan kanıtların kullanılmasını reddetme, tarafsız ve uygun kanıtların mesleki değerlendirmesi temelinde kararlar alma gibi hukukun evrensel ilkelerini ihlal ettikleri ve siyasallaşmaktan korunmaya çalışılan yargı erkinin yeniden tartışılır hale gelmesine neden oldukları anlaşılmıştır."

2802 sayılı Hakimler ve Savcılar Kanunu'nun 69. maddesinin son fıkrasında "Disiplin cezasının uygulanmasını gerektiren fiil, suç teşkil etmezse ve hükümlülüğü gerektirmese bile mesleğin şeref ve onurunu ve memuriyet nüfuz ve itibarını bozacak nitelikte görüldüğü takdirde de meslekten çıkarma cezası verilir" hükmüne yer verildiği anımsatılan gerekçede, şunlar kaydedildi:

"İlgililerin mesleki kıdem ve deneyiminden beklenen basireti göstermeyip, yargı etik kurallarına uygun düşmeyen davranışları ile adalete olan güveni sarstıkları, hukuk zemininde kalmayan eylemleri ile adalet ülküsü dışında hareket ettikleri, adalet duygusu gözetilmeden başka amaçlar güdülerek yürütülen soruşturmalar ve kararlar ile yargısal yetkilerini, karşıt gördüklerini yok etme amacıyla kullandıkları; bu durumun, toplumsal barış, huzur ve güveni olumsuz etkilediği; yargıya duyulan güven ve saygınlığı ortadan kaldırdığı; ilgililerin mesleğin şeref ve onuru ile memuriyet nüfuz ve itibarını bozacak nitelikteki eylemlerinin Avrupa Hakimleri Danışma Konseyi, Avrupa Yargıçlar Birliği Hakimler Şartı, Avrupa Yargı Kurulları Ağı'nın (AYKA) raporunda nitelenen açığa alma ve görevden alınmayı gerektirir özellikleri taşıdığı toplanan deliller ve tüm dosya kapsamından anlaşılmaktadır."

Çoğunluk görüşüne katılmayan iki üye Mustafa Kemal Özçelik ve Mahmut Şen'in muhalefet gerekçesinde ise "Haklarında soruşturma yapılan yargı mensupları hakkında verilmiş disiplin cezalarının, evrensel normlara, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin 6. ve 8. maddelerine, AİHM içtihatlarına, Anayasa'nın 6, 11, 138 ve 159. maddesine aykırı olduğu düşüncesiyle çoğunluk kararına katılmıyoruz" denildi.