Çatalhöyük'te çarpıcı bulgu: 8 bin yıllık afetin izi Konya'da
Bundan 8 bin yıl önce dünyayı buzul çağına sokan iklim değişikliğinin izlerine Çatalhöyük'teki arkeolojik kazılarda ulaşıldı. Melanie Roffet Salque'nin başkanlığındaki araştırma ekibinin 76 parça kalıntı üzerindeki incelemesine göre, bölgenin havasında yaşanan değişim süreç içinde Asya ve Avrupa'yı da vurdu
Dünya tarihinin en önemli iklim değişikliklerinden biri bundan 8 bin yıl önce yaşandı. İklim değişikliği aniden geldi, Asya ve Avrupa kıtasında birkaç 10 yıl içinde havalar bir anda soğudu. Bu iklim değişikliğinin etkileri Çatalhöyük kazılarında çıkan bulgular üzerinden incelendi. Melanie Roffet-Salque'nin başkanlığındaki bir grup bilim insanı yaptıkları araştırmanın sonuçlarını Proceedings of the National Academy of Sciences isimli dergide yayımladı.
Çatalhöyük'te elde edilen arkeolojik bulgulara göre bu yörede daha o dönemde tarım ve hayvancılık yapılıyordu. Ancak iklim değişikliği yaşandıktan sonra ortaya çıkan soğuk ve kuraklık buradaki hayatı büyük oranda etkiledi. Tarım ve hayvancılığın bu kıtlık sonrası Avrupa'ya yayıldığı tahmin ediliyor. Araştırma kapsamında kazılardan elde edilen 76 parça üzerinde kalan organik kalıntılar incelendi. Hayvan kalıntılarından alınan yağlı asitler üzerinde bulunan hidrojen istop kalıntılarıyla dönemin iklim profili ortaya çıkarıldı. Buna göre bölgede ısı bir anda 2 derece azaldı. Ayrıca yaz yağmurlarında yüzde 10-15 arasında düşüş oldu. Bunun insanlar üzerindeki etkilerini inceleyen uzmanların yine organik kalıntılara dayanarak tespit ettikleri verilere göre o dönemde sığır azalmış, bunun yerine kuraklığa dayanabilen keçi ve koyunların sayısı artmış. Uzmanlar havaların soğumasının ineklere kış aylarında yem bulmayı zorlaştırdığını yazın ise artan sıcaklar dolayısıyla tahıl hasılatının ciddi boyutlarda azaldığını belirtiyor.
İklim değişikliği Çatalhöyük'ün mimari yapısını da değiştirmiş. Çatalhöyük'te içinde birçok odalı büyük binaların yerine, merkezinde büyük bir oda, çevresinde daha küçük odalar bulunan evler yapılmaya başlandı. Bu küçük odalar aynı zamanda depo olarak kullanılıyordu. Ancak alınan önlemler yaşam kalitesinin korunabilmesine yetmedi. Bölgeyi canlı tutan yeni göçler azaldı. İklim değişikliği bölge ekonomisinin çökmesine neden oldu. Tahminlere göre milattan önce 7925 ve 7815 tarihleri arasında bölge tamamen terk edildi.