AİHM Zorunlu din dersi hak ihlali dedi

AİHM Türkiye'deki ilköğretim okullarında zorunlu din dersi eğitimini özgürlük ihlali olarak değerlendirerek, anayasanın 24'üncü maddesini mah-kum etti

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), zorunlu din kültürü ve ahlak bilgisi derslerine yapılan itiraza ilişkin bir başvuruda Türkiye'yi haksız buldu AİHM, Türkiye'nin mahkeme masrafı olarak 3 bin 726 Euro ödemesini kararlaştırdı. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin (AİHS) 1. ek protokolün 2. maddesinin ihlal edildiği görüşüne varılan AİHM'nin gerekçesi kararında, Türkiye'deki din kültürü ve ahlak bilgisi derslerini tarafsız olmadığı yorumu yapıldı.

AİHM, ilköğretimde okutulan zorunlu din dersinin ?İslam' olduğunu kaydederek, toplumun önemli bir kesimini oluşturan Aleviliğin ise müfredatta yetersiz olduğunu belirtti.

ALEVİ BABA BAŞVURMUŞTU

Alevi vatandaş Hasan Zengin ve kızı Eylem AİHM'ye 2004 yılında yaptıkları başvuruda, ?Türkiye'nin, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin din ve vicdan özgürlüğüyle ilgili 9. maddesini ve eğitim hakkıyla ilgili 1. protokolün 2. maddesini ihlal ettiği? görüşünü savunmuştu. Zengin, Türkiye'deki mahkemelere yaptığı başvuruda, 7. sınıfta okuyan kızı Eylem'in din kültürü ve ahlak bilgisi derslerinden muaf olmasını talep etmiş, ancak sonuç alamamıştı Zengin, Türk mahkemelerine yaptığı başvuruda, Türkiye'de verilen zorunlu din kültürü ve ahlak bilgisi derslerinin, laiklik ilkesine aykırı olduğunu savunmuş ve derslerde öğretilen Sünni İslam eğitiminin tarafsız olmadığı görüşünü dile getirmişti.

AİHM'de dün görülen davada, Türk hükümetinin avukatı Münci Özmen, ?Zorunlu derslerin AİHM içtihadına uygun olduğunu? belirtmiş, başvuru sahibinin avukatı, ?zorunlu derslerin laiklik ilkesine aykırı olduğu görüşünü? dile getirdi.

Başvuru sahibinin avukatı Kazım Genç ise laiklik ilkesi gereği devletin din dersi veremeyeceğini söyledi. Türk hükümetini haksız bulan AİHM kararında, devletin değişik dinlere karşı tarafsız olma yükümlülüğüne de vurgulandı. Kararda, eleştirel ve çoğulcu bakış açısının ateistler, agnostikler ve kuşkucular için de önemli olduğu kaydedildi.

Kararda, ayrıca bir devletin din dersini müfredata alması halinde, öğrencilerin dini eğitim ile ebeveynlerinin inançları arasında kalmalarının engellenmesi gerektiğine de ilişkin hükümler yer aldı.

TÜRKİYE İTİRAZ EDEBİLİR

Mahkeme, din derslerinden muaf tutulma uygulamasının uygun bir yöntem olmadığını zira bu uygulamanın öğrenci ve ailesini dini veya felsefi inançlarını açığa vurmaya zorladığını da belirtti. Türk hükümetinin AİHM'nin bu yöndeki kararına 3 ay içinde itiraz hakkı bulunuyor.

Hükümet karara rağmen zorunlu din dersinde ısrarlı

AİHM, Türkiye'deki zorunlu din dersi uygulamasının Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi (AİHS) ile düzenlenen ?eğitim? hakkını ihlal ettiğine karar verirken, hükümet din kültürü ve ahlak bilgisi dersinin zorunlu olmasını savunuyor. Akademisyenlere hazırlatılan anayasa taslağında din dersinin seçmeli hale getirilmesi önerisine sıcak bakmayan AKP, bu konuda Diyanet'ten sorumlu Devlet Bakanı Said Yazıcıoğlu, Devlet Bakanı Mehmet Aydın ve Milli Eğitim Bakanı Hüseyin Çelik'e görüşlerini sormuştu. Bu komisyon da, anayasanın 24'üncü maddesinde yer alan ve din dersinin zorunlu olarak okutulmasını öngören düzenlemenin aynen devam etmesini savunan bir rapor hazırladı. Konuyla ilgili açıklama yapan Bakan Said Yazıcıoğlu, ?Ben din dersinin zorunlu olmasından yanayım. Ancak rapor henüz tamamlanmadı. Daha ortada bir şey yok, çalışıyoruz. AİHM kararını görmediğim için bir şey söyleyemem. Ama bakacağız? dedi.

Ebru TOKTAR / ANKARA