5510 sayılı Kanuna tabi memurlar isteğe bağlı sigortadan yararlanabilir mi?

5510 sayılı Kanuna tabi memurlarda isteğe bağlı sigortalılık sistemi nasıldır?

5510 sayılı Kanuna tabi memurlarda çalışmadan emeklilik hizmet süresini tamamlamak 5434 sayılı Kanuna tabi memurlardaki isteğe bağlı iştirakçilik sisteminden tamamen farklıdır.

5510 sayılı Kanundaki ifadesi de isteğe bağlı sigortalılık olup, bu sistemden yararlanmak isteyen 5510 sayılı Kanuna tabi memur görevinden ayrılıp isteğe bağlı sigortalılık hükümlerinden yararlanır, ANCAK bu yararlanma süresi ESNAF statüsünde sayılır.

Toplam hizmet süresi ne olursa olsun memur iken ayrılıp, yeni sistemde 5510 sayılı Kanuna tabi isteğe bağlı sigortalılık sisteminden yararlanmak isteyenler, ileriki yıllarda emeklilik şartlarını yerine getirip yaşlılık aylığı bağlansa dahi son statüleri memur statüsünde olmayacağı için memurluk hizmet sürelerine de emekli ikramiyesi ödenmeyecektir.

Yıpranma payları her zaman için aylık bağlanma esnasında dikkate alınır ve prim ödeme gün sayılarına eklenir.

Sonuç, 5434 sayılı Kanuna göre isteğe bağlı iştirakçilik uygulaması ile 5510 sayılı Kanuna göre isteğe bağlı sigortalılık uygulamasının birbiriyle karıştırılmaması gerektiğini ve bu şekilde istifa edip bu sistemlerden yararlanmak isteyen 5510 sayılı Kanuna tabi memurların olası bir hak kayıplarına yol açmaması açısından öncelikli olarak SGK'dan durumlarıyla ilgili bilgi almalarını tavsiye edebiliriz.

5510 sayılı Kanunda isteğe bağlı sigortalılık ile ilgili hükümler

5510 sayılı Kanunun isteğe bağlı sigortalılıkla ilgili maddelerinde şunlar yer almaktadır:

İsteğe bağlı sigorta ve şartları

MADDE 50- İsteğe bağlı sigorta; kişilerin isteğe bağlı olarak prim ödemek suretiyle uzun vadeli sigorta kollarına ve genel sağlık sigortasına tabi olmalarını sağlayan sigortadır.

İsteğe bağlı sigortalı olabilmek için Türkiye'de ikamet edenler ile Türkiye'de ikamet etmekte iken sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmamış ülkelerdeki Türk vatandaşlarından;

a) Bu Kanuna tabi zorunlu sigortalı olmayı gerektirecek şekilde çalışmamak veya sigortalı olarak çalışmakla birlikte ay içerisinde 30 günden az çalışmak ya da tam gün çalışmamak,

b) Kendi sigortalılığı nedeniyle aylık bağlanmamış olmak,

c) 18 yaşını doldurmuş bulunmak,

d) İsteğe bağlı sigorta talep dilekçesiyle Kuruma başvuruda bulunmak,

şartları aranır.

İsteğe bağlı sigorta başlangıcı ve sona ermesi

MADDE 51- İsteğe bağlı sigortalılık, müracaatın Kurum kayıtlarına intikal ettiği tarihi takip eden günden itibaren başlar.

İsteğe bağlı sigortalı olarak prim ödenen tarihlerde, 4 üncü maddeye göre sigortalı olmayı gerektirecek çalışması bulunduğu tespit edilenlerin, zorunlu sigortalılıkla çakışan isteğe bağlı prim ödenen süreleri iptal edilerek, bu süreye ilişkin ödedikleri primler ilgililere iade edilir.

Ay içerisinde 30 günden az çalışan veya 80 inci madde uyarınca prim ödeme gün sayısı, ay içindeki toplam çalışma saatinin 4857 sayılı Kanuna göre belirlenen günlük normal çalışma saatine bölünmesi suretiyle hesaplanan sigortalıların aynı ay içerisinde isteğe bağlı sigortaya prim ödemeleri halinde, primi ödenen süreler zorunlu sigortalılığa ilişkin prim ödeme gün sayısına otuz günü geçmemek üzere eklenir ve eklenen bu süreler, 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalılık süresi olarak kabul edilir.

İsteğe bağlı sigortalılık;

a) İsteğe bağlı sigortalılığını sona erdirme talebinde bulunanların, primi ödenmiş son günü takip eden günden,

b) Aylık talebinde bulunanların, aylığa hak kazanmış olmak şartıyla talep tarihinden,

c) Ölen sigortalının ölüm tarihinden,

itibaren sona erer.

İsteğe bağlı sigorta primi ödenmiş süreler, malüllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları ile genel sağlık sigortası hükümlerinin uygulamasında dikkate alınır ve söz konusu süreler, bu maddenin üçüncü fıkrası hükmü saklı olmak üzere 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında sigortalılık süresi olarak kabul edilir.

İsteğe bağlı sigorta primleri ve ödenmesi

MADDE 52-İsteğe bağlı sigorta primi, 82 nci maddeye göre belirlenen prime esas kazancın alt sınırı ile üst sınırı arasında, sigortalı tarafından belirlenen prime esas aylık kazancın % 32'sidir. Bunun % 20'si malüllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi, % 12'si genel sağlık sigortası primidir. 51 inci maddenin üçüncü fıkrasında belirtilenler için 82 nci maddeye göre belirlenen prime esas kazancın alt sınırı ile üst sınırı arasında olmak kaydıyla belirlenen günlük kazanç ve gün sayısı üzerinden malüllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları ile genel sağlık sigortası primi alınır.

...

Sigortalılık hallerinin birleşmesi

MADDE 53-...

İsteğe bağlı sigortalı olanların 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a), (b) ve (c) bentleri kapsamına tabi olacak şekilde çalışmaya başlamaları halinde, bu Kanunun 51 inci maddesinin üçüncü fıkrası saklı kalmak kaydıyla isteğe bağlı sigortalılık hali sona erer.