1999 öncesi askerlik süresini borçlanmak, emeklilik yaşını öne çeker mi?

2008 ÖNCESİ ASKERLİK SÜRESİNİ BORÇLANMAK, EMEKLİLİK YAŞINI DEĞİŞTİRİR Mİ?

SORU: 03.07.2000'de polis memuru olarak göreve başladım. 06.04.1974 doğumluyum. Askerlik hizmetimi 23.11.1996 - 23.05 1998 tarihleri arasında (18 ay) yaptım. Mesleğe başladıktan sonra askerlik süresini borçlanıp ödedim. Bu durumda 1999 öncesi sigortalı olan biri gibi olmuyor muyum? Bu durumda emeklilik yaşımın düşme olasılığı var mıdır? Emekli olacağım tarih bu bilgiler ışığında ne olur? Teşekkür ederim.

CEVAP: 1999 öncesi sadece er olarak geçen askerlik hizmeti olanların emeklilik yaş grupları nasıl olur? 1999 öncesi işçi, esnaflık gibi hizmeti olanlarla aynı mı olur?

2008 yılı Ekim ayından önce memurluğa başlamış olanlar hakkında 5434 hükümleri uygulanır. Yani memurların 5434 sayılı T.C.Emekli Sandığı Kanunu kapsamına girebilmesi için mutlaka 2008 yılı Ekim ayından önce memurluk veya memurluk kapsamında sayılan yedek subaylık, vekil öğretmenlik, fahri imamlık gibi hizmetlerinin bulunması gerekir.

Memurların kadın ise 58, erkek ise 60 yaş grubuna dahil olmamaları için mutlaka 8 Eylül 1999 tarihinden önce fiili olarak çalışılmış hizmetlerinin olması gerekmektedir.

Ve bu durumda olanlar iki gruba ayrılırlar.

Birincisi 8 Eylül 1999 tarihinden önce fiili olarak çalışılmış hizmetleri bulunanlar. İkincisi ise 8 Eylül 1999 öncesi fiili olarak çalışılmış hizmetleri bulunmayanlardır.

1) 8 Eylül 1999 tarihinden önce fiili olarak çalışması olanlar, yani memur, işçi, esnaf gibi çalışması olanların avantajları:

-Bunlardan memurların emeklilik yaş gruplarının belirlenmesinde dikkate alınan 23/05/2002 tarihine kadar olan hizmet süreleri en az 3 tam yıl veya daha fazla olursa emeklilik yaş gruplarında 5434 sayılı Kanun Geçici Madde 205 hükmünde belirlenen ve durumlarına uygun yaş grupları esas alınır.

-Bunlardan, yıpranma payı olan görevlerde bulunanlar (asker, polis vb. gibi hem 5434 madde 32 hem de 5510 madde 40 hükmünde belirlenen görevlerde bulunanlar) bu yıpranma paylarının tamamının emeklilik yaş gruplarından indirilmesi açısından avantajlı olmaktadırlar.

-Emeklilik hizmet süreleri açısından kadın ise 20 yıl, erkek ise 25 hizmet yılına tabi olmaktadırlar.

2) 8 Eylül 1999 tarihinden önce hiçbir surette fiili olarak çalışılmış hizmetleri bulunmayanlar, yani memur, işçi, esnaf gibi çalışması bulunmayanların dezavantajları;

-8 Eylül 1999 tarihinden sonra çalışmaya başlamış olanlar tamamıyla 5434 sayılı Kanun Madde 39 hükmüne tabi olurlar.

-Emeklilik hizmet süreleri açısından kadın ve erkek 25 hizmet yılına tabi olurlar. Emeklilik yaş grupları açısından kadın 58, erkek memur 60 yaş grubuna dahil olurlar.

-Bunlardan yıpranma payı olan görevlerde bulunanlar (asker, polis vb. gibi hem 5434 madde 32 hem de 5510 madde 40 hükmünde belirlenen görevlerde bulunanlar) bu yıpranma paylarının tamamı emeklilik yaş gruplarından indirilmez, sadece bu sürelerinin 3 yılı geçmemek üzere yarısı emeklilik yaş gruplarından indirilir. Bu da şu demektir. Kadın memur 58 yerine 55 yaşını, erkek memur da 60 yerine 57 yaşını tamamladığında emekli olabilir.

3) Üçüncü durum olarak;8 Eylül 1999 tarihinden önce hiçbir surette fiili çalışması olmayan, ancak bu tarihten önce askerlik gibi borçlanılacak süreleri olanların avantajları ve dezavantajları;

-8 Eylül 1999 tarihinden sonra memurluğa başlamış olanlar hakkında da 5434 sayılı Kanun Madde 39 hükümleri uygulanır. Madde 39 hükmü gereği de yıpranma payları emeklilik yaş gruplarından azami 3 yılı geçmemek üzere yarısı indirilir. Yani 5 yıl yıpranma varsa 2,5 yılı, 7 yıl yıpranma varsa azami 3 yılı emeklilik yaş gruplarından indirilir.

-8 Eylül 1999 öncesi hiçbir şekilde çalışma süresi olmayan, yalnızca askerlik süresi olanlar için askerlik borçlanması yapılmasının bir fayda sağlamayacağını değerlendirebiliriz. Bu tarihten önce çalışma süresi olanlar için borçlanma yapılması hem emeklilik yaş grupları açısından hem de emeklilik yaş gruplarından yıpranma paylarının indirilmesi açısından fayda sağlayacağını da ayrıca değerlendirebiliriz.

-Ayrıca, Emniyet mensuplarının azami çalışabilecekleri yaş hadleri vardır ve bu yaş hadleri 5434 sayılı Kanun Madde 40 hükmünde belirlenmiştir. Polis memurları 55 yaşını doldurduklarında görevleri ile ilişikleri kesilir.

Açıklamalarımız bağlamında durumunuzu değerlendirmemiz;

Sizin hizmet durumunuza göre emeklilik yaş grubunuz 60 yaş grubu olur, ancak polislik mesleğinde olduğunuzdan 55 yaşınızı doldurduğunuzda emekliliğiniz zorunlu olur.

Bu durumda, sizin için yıpranma payının emekliliğinizi daha önceye almasına yönelik bir avantajının olmayacağını, 55 yaşını dolduracağınız tarihte emekli olabileceğinizi değerlendirmekteyiz. Yani doğum tarihiniz itibariyle 6/4/1974 + 55 = 6/4/2029 yılı Kurumunuz tarafından 5434 sayılı Kanun Madde 40 hükmü gereği zorunlu emeklilik işlemlerinizin yapılacağı tarih olacaktır.

Ancak, 8 Eylül 1999 öncesi memurluk, sigortalı çalışma, esnaflık gibi bir çalışmalarınız olmuş olsa idi, yıpranma paylarının tamamı emeklilik yaş grubundan indirilecek ve otomatik olarak sizin emeklilik yaş grubunuz polislik mesleğindeki 55 yaş grubundan daha önceki bir tarihe alınmasını sağlayacaktı. Bu hususu da ayrıca değerlendirmemiz en azından bu durumda olanların bilgilenmesini sağlayacaktır.

Sonuç bağlamında, bu konudaki değerlendirmemiz şöyledir. Özellikle yıpranma payı olan görevlerde bulunanların yıpranma paylarının emeklilik yaş gruplarından tamamının indirilmesi için mutlaka 8 Eylül 1999 tarihinden önce memurluk, yedek subaylık, vekil öğretmenlik, fahri imamlık gibi memurluktan sayılan fiili olarak görev yapılmış olan hizmetler veya işçi, esnaf gibi yine fiili olarak görev yapılmış olan hizmetlerin bulunması halinde mümkün olabileceğini değerlendirmekteyiz.

Fiili olarak çalışılmamış, yani Sosyal Güvenlik Kurumu primleri yatırılmamış olan ve sadece borçlanma, yani Sosyal Güvenlik Kurumundan hizmet satın alınma yoluyla hizmet kazanılması halinde yıpranma paylarının tamamının emeklilik yaş gruplarından indirilemeyeceğini, sadece 3 yılı geçmemek üzere yıpranma paylarının yarısının emeklilik yaş gruplarından indirilmesi gerektiğini değerlendirmekteyiz.