'SGK Borcu Yoktur' belgesi olmadan hakediş ödeyen memur 4483'e göre yargılanabilir mi?

5510 sayılı Kanun'un 90'ıncı maddesi ne diyor?

Kamu idareleri ile döner sermayeli kuruluşlar ve 5411 sayılı Bankacılık Kanunu kapsamındaki kuruluşlar, kanunla kurulan kurum ve kuruluşlar, ihale yolu ile yaptırdıkları her türlü işleri üstlenenleri ve bunların adreslerini onbeş gün içinde Kuruma bildirmekle yükümlüdür.

İşverenlerin hakedişleri, Kuruma idari para cezası, prim ve prime ilişkin borçlarının olmaması kaydıyla ödenir. Kesin teminatları ise ihale konusu işle ilgili olarak Kuruma borçlarının bulunmadığının tespit edilmesinden sonra iade edilir. İşverenlerin, kamu idareleri ile döner sermayeli kuruluşlar, bankalar ve kanunla kurulan kurum ve kuruluşlar nezdindeki her çeşit alacak, teminat ve hakedişleri üzerinde işçi ücreti alacakları hariç olmak üzere yapılacak her türlü devir, temlik ve el değiştirme, Kurum alacaklarını karşılayacak kısım ayrıldıktan sonra, kalan kısım üzerinde hüküm ifade eder.

Hakedişlerin mahsubu ve ödenmesi ile teminatların prim ve idari para cezası borçlarına karşılık tutulmasına ilişkin işlemlerin usül ve esasları Cumhurbaşkanınca çıkarılacak yönetmelikle tespit edilir.

Valilikler, belediyeler, il özel idareleri ve ruhsat vermeye yetkili diğer merciler tarafından, geçici iskan veya yapı kullanma izin belgesi verilmeden önce yapılan inşaat dolayısıyla, diğer kamu idareleri ile döner sermayeli kuruluşlar, kanunla kurulan kurum ve kuruluşlar ve bankaların ise Cumhurbaşkanı kararı ile belirlenecek işlemlerinde Kuruma borçlarının bulunmadığına dair ilgililerden Kurumca düzenlenmiş bir belgenin istenmesi zorunludur.

Bu maddede belirtilen yükümlülükler yerine getirilmeden hak ediş ödenmesi, kesin teminatın iade edilmesi veya geçici iskan izin belgesi ve yapı kullanma izin belgesi verilmesi veya diğer işlemlerin gerçekleştirilmesi hallerinde, ilgililer hakkında genel hükümlere göre idari ve cezai işlem yapılır.
Ülke çapında uygulanan ve özel bir izne veya belgeye dayanmayan genel düzenlemeler hariç olmak üzere, belirli bölgelere veya sektörlere yönelik ya da kamu kurum ve kuruluşları tarafından verilen özel belgelere veya izinlere dayalı olarak kamudan kaynak tahsis edilmesi şeklinde kanun, kararname ve diğer mevzuatla sağlanan araştırma, geliştirme, üretim, yatırım, pazarlama ve benzeri tüm aşamalarda uygulanan devlet yardımı, teşvik ve desteklerin, daha önce başlayıp devam eden nakdi olmayanlar ile kamu kurum ve kuruluşları tarafından proje ve faaliyetleri karşılığında kamu kurum ve kuruluşlarına sağlananlar hariç olmak üzere, verilmesinden önce işverenlerden Kuruma muaccel olmuş prim ve idari para cezası borçlarının bulunmadığına veya tecil ve taksitlendirildiğine ya da yapılandırıldığına dair belge ve bilgilerin istenmesi zorunludur. Devlet yardımı, teşvik ve desteklerden; işverenlerin muaccel prim ve idari para cezası borçları kesilip Kuruma aktarıldıktan sonra, varsa kalan kısmı üzerinden yararlanılabilir. Tecil ve takside bağlanmış ya da yapılandırılmış olan borçlara ilişkin yükümlülüklerin yerine getirilmemesinden dolayı anlaşması bozulanlardan veya bu sebepler dışında söz konusu yardım, teşvik ve desteklerden yararlanmaması gerektiği sonradan anlaşılanlardan, yapılan devlet yardımı teşvik ve destek ödemeleri ilgili mevzuat çerçevesinde müeyyideleri ile birlikte geri alınır. Bu fıkranın uygulanmasına ilişkin usül ve esaslar Maliye Bakanlığı ile Hazine Müsteşarlığının görüşleri alınarak Kurumca belirlenir.

Danıştay: Madde bu fiilin genel hükümlere göre soruşturulacağını hüküm altına almıştır

İlgililere isnat edilen eylemin 5510 sayılı Kanunun yukarıda yer verilen 90'ıncı maddesi uyarınca genel hükümlere göre Muğla Cumhuriyet Başsavcılığına doğrudan soruşturulması gerektiği, isnat edilen eylem nedeniyle ilgililer hakkında ön inceleme yapılamayacağı ve yetkili merci kararı alınamayacağı açıktır.

T.C.
DANIŞTAY
BİRİNCİ DAİRE

Esas No : 2021/1942
Karar No : 2021/1913

KARAR

Haklarında Ön İnceleme

Yapılanlar:

1-... - Muğla İli, Köyceğiz Belediye Başkanı
2-. - Aynı Belediyede Mali Hizmetler Müdür Vekili

İtiraz Edilen Karar:
Haklarında ön inceleme yapılanların tümü için soruşturma izni verilmemesine ilişkin İçişleri Bakanının 1.2.2021 tarih ve Kont.Bşk.2021/28 sayılı kararı.

Karara İtiraz Eden : Şikayetçi Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı vekili Av. .

Soruşturulacak Eylem : 14.4.2016 tarih ve 2016/74756 ihale kayıt numaralı 2016 Yılı Yardımcı Personel Hizmet Alımı ihalesinin yüklenicisi . Nak. İnş. Ltd. Şti. & AGE Grup Tem. San. Tic. Ltd. Şti.'den Sosyal Güvenlik Kurumuna ait ilişiksiz belgesi almadan Şirkete teminat mektubunu iade etmek suretiyle 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nun 90'ıncı maddesi hükmüne aykırı davranmak.

Eylem Tarihi : 2017 Yılı.

İçişleri Bakanlığının 15.11.2021 tarih ve 25531 sayılı yazısı ekinde gönderilen dosya, İçişleri Bakanının 1.2.2021 tarih ve Kont.Bşk.2021/28 sayılı soruşturma izni verilmemesine ilişkin kararı ve bu karara şikayetçi tarafından yapılan itiraz, Tetkik Hakimi Fatıma Betül Sağlam'ın açıklamaları dinlenildikten sonra, 4483 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanun uyarınca incelendi;

Gereği Görüşülüp Düşünüldü:

Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun "Prim ve idari para cezası borçlarının hakedişlerden mahsubu, ödenmesi ve ilişiksizlik belgesinin aranması" başlıklı 90'ıncı maddesinde, kamu idareleri ile döner sermayeli kuruluşlar ve 5411 sayılı Bankacılık Kanunu kapsamındaki kuruluşlar, kanunla kurulan kurum ve kuruluşların, ihale yolu ile yaptırdıkları her türlü işleri üstlenenleri ve bunların adreslerini onbeş gün içinde Kuruma bildirmekle yükümlü oldukları, işverenlerin hakedişleri, Kuruma idari para cezası, prim ve prime ilişkin borçlarının olmaması kaydıyla ödeneceği, kesin teminatların ise ihale konusu işle ilgili olarak Kuruma borçlarının bulunmadığının tespit edilmesinden sonra iade edileceği, bu maddede belirtilen yükümlülükler yerine getirilmeden hak ediş ödenmesi, kesin teminatın iade edilmesi veya geçici iskan izin belgesi ve yapı kullanma izin belgesi verilmesi veya diğer işlemlerin gerçekleştirilmesi hallerinde, ilgililer hakkında genel hükümlere göre idari ve cezai işlem yapılacağı hüküm altına alınmıştır.

Buna göre, ilgililere isnat edilen eylemin 5510 sayılı Kanunun yukarıda yer verilen 90'ıncı maddesi uyarınca genel hükümlere göre Muğla Cumhuriyet Başsavcılığına doğrudan soruşturulması gerektiği, isnat edilen eylem nedeniyle ilgililer hakkında ön inceleme yapılamayacağı ve yetkili merci kararı alınamayacağı açıktır.

Açıklanan nedenle, itirazın kabulü ile İçişleri Bakanının 1.2.2021 tarih ve Kont.Bşk.2021/28 sayılı soruşturma izni verilmemesine ilişkin kararının kaldırılmasına, dosyanın ... ve ... hakkında genel hükümlere göre işlem yapılması için karar ekli olarak Muğla Cumhuriyet Başsavcılığına, kararın birer örneğinin İçişleri Bakanlığı ile itiraz edenin vekiline gönderilmesine 14.12.2021 tarihinde oybirliğiyle kesin olarak karar verildi.