Kurbanlık fiyatları el yakıyor
Üretici, bu yıl kurbanlık maliyetlerine nakliye ve çadır kiralarını da eklemek zorunda. Bu nedenle 60 bin lira civarından başlayan kurbanlık fiyatlarının, çadırlarda yapılacak satışlarda daha da yükseleceği tahmin ediliyor.
Kurban Bayramı'na bir aydan az bir süre kal-dı. Bayram bu yıl 28 Haziran Çarşamba günü baş-lıyor. Beklentiler, pazartesi ve salının da birleştirilerek tatilin dokuz güne çıkması yönünde. Bayramın yaza gelmesi ve sü-resi, üretici için önemli. Çün-kü dokuz günlük tatil, daha çok kişinin tatile gitmeyi tercih et-mesi, kurbanlık satışlarının düşmesi anlamına geliyor.
Bu yıl et fiyatlarında sürekli bir artış yaşandı. Artan mali-yetler de üreticinin cebine da-ha az para girmesine neden ol-du. Yaklaşan Kurban Bayramı ise bu işe yatırım yapanlar için hayli önemli. Piyasada kurban-lık fiyatlarının 150 bin liralara dayandığı şeklinde spekülas-yonlar yapılsa da fiyatlar orta-lama 60 ila 110 bin TL aralığın-da. Hayvanın özelliklerine göre fiyatlar düşebiliyor veya arta-biliyor. Büyükbaşta hisse fiyat-ları 8 bin ile 11 bin TL arasında. Hisseye düşen miktar 25 ile 38 kg arasında değişiyor. Kesilmiş hazır eve teslim kurbanın kilo fiyatı 320 lira civarında.
DÜNYA'nın sorularını ya-nıtlayan Et Üreticileri Merkez Birliği Başkanı Bülent Tunç kurbanlık büyükbaş hayvanın 7 hisse olarak düşünüldüğün-de hisse başı 20-25 kg ve fiyatın da 6 bin ila 10 bin lira arasın-da olduğunu söylüyor. Ortala-ma bir hayvanın fiyatının 50- 60 bin lira olduğunu kaydeden Tunç, fiyatların 100 bin lira-nın üzerine çıkması konusun-da ise "Sonuçta dini vecibeni-zi yerine getiriyorsanız hissesi 5-6 bin liralık yeterli. Çok iyi bir şey istiyorsanız 100 bine de alırsınız" diyor. Küçükbaş hay-vanlarda ise fiyat 4 ile 6-7 bin lira aralığında değişiyor.
Kurbanlıkta bir arz sorunu olmadığını belirten Tunç, kur-banlık alırken menşeinin, pa-saportunun, küpesinin kontrol edilmesini öneriyor. Belediye-lerin kontrol yaptığını kayde-den Tunç, hayvan pazarların-da satışa sunulan kurbanlıkla-rın sağlıksız olma olasılığının olmadığını vurguluyor ve "Va-tandaşlarımız kurban kesim yerlerinde ibadetlerini yerine getirebilirler" diyor.
Bülent Tunç, özellikle İstan-bul'da kurban yerleriyle ilgi-li ciddi sıkıntılar yaşandığını söylüyor. Belediyelerin hayvan pazarı kurulacak yerleri ikin-ci üçüncü şahıslara verdiğini kaydeden Tunç, çok yüksek ki-ra bedelleri istendiğini söylü-yor ve "Belediye Anadolu'dan gelen vatandaşa bu hizmeti sağlarsa, kurbanın biraz daha ucuza satılma imkanı olur. 150 bine de, 200 bine de yer kirala-nıyor. Nakliye parası verip 20 hayvan getirmiş üretici nasıl kiralasın" diyor.
Kırmızı Et Sanayicileri ve Üreticileri Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Vet. Dr. Ah-met Yücesan, Türkiye'de geç-miş yıllarda 2,5 milyon küçük-baş 800 bin büyükbaş hayvan kurban edildiğini, hisse mik-tarının da yaklaşık 10 milyon civarında olduğunu söylüyor. Yücesan'a göre kurbanların yüzde 30 kadarı Mehmetçik Vakfı, Kızılay, Lösev, Diyanet Vakfı gibi kurumlara gidiyor. Kurumların bilgi vererek dep-rem bölgesine bağış talep et-tiklerini kaydededen Yüce-san deprem bölgesine yapıla-cak olan bağışlarla bu yıl yüzde 30'luk payın biraz daha artaca-ğını tahmin ediyor.
Ahmet Yücesan: Çadır satışları düşebilir
Adet bazında büyükbaş 80-110 bin lira, küçükbaş ise 8-10 bin lira arasında değişiyor. Farklı olarak münferit satışlar var. Bu yıl çadır satışlarında maliyetler nedeniyle azalma bekliyorum. Toplu satış yapılan yerlerde artış olur. Kurbandan sonra et fiyatlarında yükselme devam eder. Çünkü yeterli canlı hayvan yok. Ramazan'da da ESK ithalat yapmıştı. İthalatın özele açılmayacağı açıklandı. Bana göre bayramdan sonra ithalat devam eder. Belki ilave kontenjan açabilirler. Çünkü yazla birlikte güneyde turizm sezonu açılıyor. Çok büyük bir hareketlilik var. Karşılamak için ithalat biraz artırılabilir.
Bülent Tunç: Kurbanlıklar özel yetiştirilir
Kurban vasfı taşıyan hayvan özellikli olur. Kuyruğu, boynuzu, yürüyüşü, duruşu farklıdır. Üretici kurbanlık olacak hayvana bir yıl boyunca özel olarak bakar. Üç dört ay önceden de bakanlığa bildirir, sevk kağıdı alınır, testleri yapılır. Kurbanlık fiyatları biraz daha yüksek olur. Bunun içine nakliye de girer, hayvan pazarı kirası da. Vatandaş kurban alırken, tüyü parlak, et verimliliği yüksek yani kemikleri görünmeyen, gözleri canlı hayvanı seçmeli. Küpesini ve evraklarını da kontrol etmeli.