Engellilerin oy verme çilesi

Türkiye'de 26 maddelik anayasa paketi değişikliği için vatandaşlar sandık başına gitti. Sandık başına giden engelliler ise oy kullandıkları okullardaki fiziki şartların yetersizliğinden dolayı güçlükle oy kullandı ya da kullanamadan evine dönmek zorunda kaldı.

Adana'da 33 yaşında doğuştan bedensel engelli İbrahim Tokmakçı da babası Beşir Tokmakçı (63) ile birlikte oy kullanmak için Mustafa Kemal Tuncel Lisesi'ne geldi. Babası araçtan sırtına alarak tekerlekli sandalyesine koyarak oy kullanacağı salona götürmek üzere yola çıktı. Ancak oy kullanacağı Mustafa Kemal Tuncel Lisesi 20 yıl önce yapıldığından ve okulun girişinde engelli merdiveni olmadığından baba oğul için büyük bir mücadele başladı. Baba oğlunun tekerlekli sandalyesinden tutarak tek başına yaklaşık

15 basamaklı merdivenden güçlükle çıkardı. Okuldan içeriye girdiğinde ise engelli asansörü olmadığı için oy kullanacağı 4. kata yine 15 basamaklı merdivenlerden oğlunu güçlükle çıkarmaya başladı. Vatandaşların da yardım etmesiyle oğlunu 4. kata çıkardı.

Bu arada oy kullanacağı salon görevlisi engelli Tokmakçı ve babasını görerek son merdivenleri geldiğinde daha fazla çıkmasına izin vermeyerek, mührü getirerek burada oy kullanmasını sağladı.

İbrahim Tokmakçı, 29 Mart yerel seçimlerinde yine 4. kattaki salonda oy kullanması gerektiğinden 4. kata çıkamayarak oy kullanamamıştı.

Yıllardır oy kullanırken çile çektiğini belirten İbrahim Tokmakçı, kendisinin artık büyüdüğünü babasının da yaşlandığını belirterek, "Artık babam beni sırtına alıp götüremiyor. Ben 6. kez oy kullanıyorum ama bana yine 4. kat gelmiş. Ben tekerlekli sandalyeye mahkumum 4. kata nasıl çıkacağım. Bunu kimse hesap etmiyor mu?" dedi.

AB yolundaki Türkiye'de bu görüntülerin bir ayıp olduğunu daha önceki seçimde yine 4. katta oy kullanmak zorunda kaldığı için oy kullanamadığına dikkat çeken Tokmakçı şunları söyledi: "Bu tür görüntülerin ortadan kalkması için bugün oy kullanmaya geldim. 4. kata kadar çıkmak hem benim için hem de babam için zor oldu ama daha fazla özgürlük ve engellilere pozitif ayrımcılık için oy kullanmaya geldim. Kendimin ve benim gibi engellilerin kaderini değiştirmek istiyorum. Artık okulların fiziki yapısı bize

göre yapılsın. Ben engelli olduğum halde bana en üst katta oy pusulası gelmesin."

Kendisi gibi binlerce arkadaşı olduğunu ancak herkesin babasının oy kullanmak için getirme gücünün olmadığını anlatan Tokmakçı, "Benim bir sürü yatalak arkadaşım var. Oy kullanıp vatandaşlık görevini yerine getirmek istiyor. Ama fiziki şartların yetersiz olmasından dolayı gelemiyor. Bu arkadaşlara bir de oy kullanmadığı için ceza geliyor" diye konuştu.

Baba Beşir Tokmakçı da oğlunun doğuştan yüzde 90 bedensel engelli olduğunu ve tekerlekli sandalyeye mahkum yaşadığını vurgulayarak, "Oğlum oy kullanmaya başladığından bu yana biz işkence çekiyoruz. Oğlumun bu 6. kez oy kullanması. Biz her seçimde Mustafa Kemal Tuncel Lisesi'nde oy kullanıyoruz. Her seçimde bize 4. kat geliyor. Seçimden önce evde engelli var mı diye soruyorlar ama hiçbir şey değişmiyor. Oğlum engelli olduğu için 1. katta oy kullansa bu kadar zorlanmayız. Geçen seçimlerde oy kullanmadan

gittik. Çünkü 4. kata çıkarması çok zor" dedi.

Tokmakçı, geçmiş dönemlerde yapılan okulların engelliler düşünülmeden yapıldığı için fiziki şartların yetersiz olduğunu ancak yeni yapılan okullarda engellinin düşünüldüğünü söyledi. Burasının eski okul olduğunu anlatan Beşir Tokmakçı, sözlerine şöyle devam etti: "oğlum oy kullanırken çok zorlanıyoruz. Ne girişte engelli merdiveni ne de içeride engelli asansörü var. 4. kata çıkmak çok zor oluyor. Ama biz referandumda engelliye pozitif ayrımcılık olduğu için engellilerin şartlarının daha da

iyileştirileceği için bu güçlüğü yenerek oy kullandık."

Bedensel engelli İbrahim Tokmakçı oy kullandıktan sonra yine merdivenlerden babasının yardımıyla inerek evine gitti.

Sakarya'nın Hendek ilçesinde engelli vatandaşlar oy verirken zor anlar yaşadı. Sandıkların bulunduğu okulda engelli rampası ve asansörün olmaması sebebiyle engelliler, vatandaşların yardımıyla sandalyeyle taşınarak oylarını kullanabildi.

12 Eylül referandumu için Hendek Lisesi'ne oy kullanmaya gelen engelli vatandaşlar binanın yüksek katlarında kurulan sandıklar nedeniyle zor anlar yaşadı. Tekerlekli sandalye ile Hendek Lisesi 3.kat 1008 nolu sandıkta oy kullanacak olan bedensel engelli çift Esen ve Zerrin Gider, vatandaşların yardımı ile sandalyede taşınarak sandık başına götürüldü.

Oyunu kullandıktan sonra yine vatandaşlarca taşınarak aşağıya indirilen Zerrin Gider, CİHAN muhabirine yaptığı açıklamada, vatandaşlık hakkını yerine getirdiği için mutlu olduğunu söyledi. Sandıkların seçilirken engellilerinde düşünülmesi gerektiğini kaydeden Gider; "Yetkililerimizden fiziki şartların uygun olduğu binalarda, zemin katlarda sandık kurmalarını istiyoruz. Artık günümüzde kimlik numaramızla kimin engelli olup olmadığı tespit edilebiliyor. Buna göre de önlem alarak duyarlı olmalarını istiyoruz. Her şeyi vatandaştan beklememek lazım. Bugün vatandaşlar yardım etmeseydi eşim ile oyumuzu kullanamadan geri dönecektim." diye konuştu.