Geleceğin sağlık modeli kişiye özel ilaçlar olacak
Dünyaca ünlü bilim adamları açıkladı: Genetik alandaki gelişmelere paralel olarak, gelecekte kişinin genlerinde var olan hastalıklar erken teşhis edilerek, sadece o kişinin vücuduna uygun ilaçlar üretilebilecek.
Gen tedavileri ve kök hücre çalışmaları, kişiye özel tedaviye ışık yakıyor Vehbi Koç Vakfı Amerikan Hastanesi Genetik ve Genomik Bilimler Merkezi tarafından düzenlenen 'Gen tedavilerinde kök hücreye biyoteknoloji' konferansına 'genetik alanında dünyanın en ünlü bilim adamları katıldı. Konferans öncesi, dünyada gen tedavisinin ilk uygulayıcılarından Dr. Robert J. Desnick, kişiye özel kök hücre uygulamaları ile ün kazanan Dr. Michael Klentze, kök hücre çalışmalarında dünyadaki önce gruplar içinde bulunan Dr. Anver Kuliev, Amerikan Hastanesi Genetik ve Genovik Bilimler Merkezi Şefi Dr. Nesrin Erçelen ve hayati önem taşıyan genetik onkoloji dalında uzman Dr. Berrin Öztürk, genetik bilimindeki gelişmelerin faydaları, kök hücre çalışmaları ve ilaçlar üzerine çarpıcı açıklamalar yaptılar:
KİŞİYE ÖZEL DİYET ŞART
ESSEAM -Avrupa Antiaging Tıp Derneği Genel Sekreteri Dr. Michael Klentze, beslenme biçimi ve hayat tarzının hastalıklara yatkınlığı artıran genler üzerinde etkili olduğunu belirterek, şöyle konuştu: "Bütün diyetler herkes üzerinde etkili olmayabilir. Çünkü, herkesin gen yapısı farklı. Biri için uygun olan bir diyet, diğerine zarar verebilir. Bunun için gelecekte, kişinin gen haritası çıkarılarak, onu çeşitli hastalıklardan koruyacak özel diyet listeleri verilebilecek. Her zaman her vitamini almak da yarar getirmiyor. Öte yandan, genlerinize göre beslenmeye ne kadar önce başlarsanız, o kadar faydalı olur." Klinik ortamlarda yapılan kök hücre uygulamalarında büyük başarı elde ettiklerini de belirten Dr. Klentze, 'kök hücre çalışmaları özellikle kalp krizi vakalarında umut vaat ediyor. Şu an deneysel aşamada olsa da, gelecek 10 yıl içinde önemli bir adım atılacak" dedi. Dr. Klentze, koruyucu tıp ve kök hücre alanındaki gelişmeler sayesinde kişiyi tehdit edecek hastalıklar ve tedavi bulunarak, insan ömrünün 140 yıla kadar çıkabileceğine de dikkat çekti. Dünyada kök hücre konusunda yapılan çalışmaların henüz emekleme aşamasında olduğunu belirten Newyork Üniversitesi Mount Sinai Tıp Okulu Genetik ve Genomik Bilimler Bölüm Başkanı Dr. Robert J. Desnick, şöyle konuştu: "15 yıl önce gen terapisi ortaya çıkınca, bozulmuş genleri iyileştirebileceğimiz düşüncesi ile çok heyecanlanmıştık. Ancak, umut ettiğimiz olmadı. Genetik hastalıkların tedavisinde kullanılan gen terapisinde bazı hastalarda 'lösemi' gelişti. Bugün ise kök hücre çalışmalarında daha temkinliyiz. Gelecekte, gen terapileriyle genetik hastalıkların tedavisi yapılabilecek ancak bunun için henüz çok erken.
ŞEKER HASTALIĞINA SEBEP OLAN GEN BULUNDU
Yapılan çalışmalarda şeker hastalığına yatkınlığı artıran 3 gen bulundu ve bu genleri etkileyecek ilaçlar geliştirildi. Bu genlerin özellikle metabolik sendrom üzerinde de etkili olduğu biliniyor. İleride kişide bu genlerin varlığı önceden tespit edilerek kişiye özel tedavilere gidilebilecek. "
GENE GÖRE İLAÇ DEVRİ
Gen taramaları ve buna yönelik ilaç tedavisindeki gelişmelere de dikkat çeken Dr. Desnick, etkin bir şekilde tedavi edilebilecek hastalıklar veya zeka geriliğine yol açabilecek bozukluklar üzerinde çalıştıklarını belirtti. Dr. Desnick, "Günümüzde çocuk neden ağladığını bize söyleyemiyor. Gelecekte bunu DNA'sı söyleyecek. Diğer yandan herkese verilen ilaçların dozları da bazı çocuklara çok fazla gelebiliyor. Hatta zarar veriyor. Kişiye özgü ilaçlar geliştirildiğinde bütün bu sorunlar da ortadan kalkacak" diye konuştu.
TARAMA İÇİN ÖZEL İZİN GEREKLİ
Gen taramaları ülkemizde ancak özel izinle yapılabildiğini belirten Amerikan Hastanesi Amerikan Hastanesi Genetik ve Genovik Bilimler Merkezi Şefi Dr. Nesrin Erçelen şöyle konuştu: '20 yaşına kadar kişinin ailesinden özel izin almanız gerekiyor. Ayrıca tarama öncesi devlet hastaneleri ve üniversitelerin genetik bölümlerinden danışmanlık alınıyor. Kişiye yapılan çalışmaların amacı, nasıl yapılacağı anlatıldıktan sonra yine kendisinin izniyle genetik testler yapılabiliyor. Öte yandan tüp bebek tedavisi öncesinde de aileye bağlı kalıtsal hastalıkların önlenmesi için genetik tanı yöntemi uygulanarak, sağlıklı embriyolar anne rahmine yerleştirilebiliyor."