Sözleşmeli öğretmenlere rapor kesintisi nasıl yapılacak?
DEVLET MEMURLARINDA DURUM
3.07.1965 tarih ve 12056 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 657 Sayılı Devlet Memurları Kanununun "Zam ve Tazminatlar" başlıklı 152. maddesi "Bu Zam ve tazminatlara hak kazanmada ve bunların ödenmesinde aylıklara ilişkin hükümler uygulanır. Ancak;
A) Sağlık kurulu raporu üzerine verilen hastalık izinleri,
B) Kanser, verem ve akıl hastalıkları gibi uzun süreli bir tedaviye ihtiyaç gösteren hastalığa yakalananların kullandığı hastalık izinleri,
C) Hastalıkları sebebiyle resmi yataklı tedavi kurumlarında yatarak tedavi gördükleri tedavi süreleri,
hariç olmak üzere bir takvim yılı içinde kullanılan hastalık izin süreleri toplamının 7 günü aşması halinde, aşan sürelere isabet eden zam ve tazminatlar %25 eksik ödenir." hükümleri bulunmaktadır.
% 25 rapor kesintisi şu durumlarda uygulanmamaktadır;
1- Sağlık kurulu raporu üzerine verilen hastalık izinleri.
2- Kanser, verem ve akıl hastalıkları gibi uzun süreli bir tedaviye ihtiyaç gösteren hastalığa yakalananların kullandığı hastalık izinleri.
3- Hastalıkları sebebiyle resmi yataklı tedavi kurumlarında yatarak tedavi gördükleri tedavi süreleri.
Madde metni, 1 takvim yılı içinde hastalık izinlerinin 7 günü aşması halinde, aşan süreye isabet eden zam ve tazminatın % 25 eksik ödenmesini öngörmüştür. Yani o aya ait zam ve tazminatın tümü değil, sadece raporlu güne isabet eden zam ve tazminat yüzde 25 eksik ödenecektir.
Bir örnek verecek olursak; 10 gün hastalık izni kullanan bir memurda,7 günü aşan 3 gün için, 3 güne ait zam ve tazminat yüzde 25 eksik ödenecektir.
SÖZLEŞMELİ PERSONELDE DURUM
Yukarıda yer alan hükümler, sözleşmeli personele uygulanmamaktadır.
Sözleşmeli öğretmenlere rapor kesintisi nasıl yapılacak?
657 sayılı Kanunun değişik 4/B maddesine göre sözleşmeli istihdam edilen personelin genel istihdam esaslarını belirleyen 6.6.1978 tarih ve 7/15754 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan ve 28.06.1978 tarih ve 16330 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esasların 10. maddesinde; "Resmi tabip raporu ile kanıtlanan hastalıklar için yılda ücretli hastalık izni verilebilir. Hastalık sebebiyle, Sosyal Sigortalar Kurumunca ödenen geçici iş göremezlik tazminatı ilgilinin ücretinden düşülür." hükümleri bulunmaktadır.
Madde metninde daha önceden yer alan "30 günü geçmemek üzere" ibaresi, Danıştay Onikinci Dairesinin 11/03/2013 tarihli ve E:2009/3956, K:2013/1443 sayılı kararı ile iptal edilmiş ve bu karar, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 26/10/2015 tarihli ve E:2013/1713, K:2015/3762 sayılı kararı ile onanmıştır. Danıştay kararı sonrası madde ile getirilen yılda 30 günü geçmeme kuralı ve sınırlaması kaldırılmış böylece 657 sayılı kanunun 4/B statüsünde görev yapan sözleşmeli personele resmi tabip raporu ile kanıtlanan hastalıklar için süre sınırı olmaksızın "Geçici iş göremezlik ödeneği" ödenmesi gereği doğmuştur.
16/06/2006 tarih ve sayılı 26200 sayılı resmi gazetede yayımlanan 5510 sayılı Sosyal Sigortalar Ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun "Sigortalı sayılanlar" başlıklı 4. maddesi (a) bendinde; "Bu Kanunun kısa ve uzun vadeli sigorta kolları uygulaması bakımından; a) Hizmet akdi ile bir veya birden fazla işveren tarafından çalıştırılanlar, sigortalı sayılırlar." hükümlerinde zikredilen kamu idarelerinde çalışan personel sözleşmeli personeldir.
Sözleşmeli personele resmi tabip raporu ile kanıtlanan hastalıklar için 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun "Geçici iş göremezlik ödeneği" başlıklı 18. maddesine göre geçici iş göremezliğin üçüncü gününden başlamak üzere her gün için "İş göremezlik ödeneği" verilmesi gerekmektedir.
İş kazası, meslek hastalığı, hastalık ve analık hallerinde verilecek ödeneklerin veya bağlanacak gelirlerin hesabına esas tutulacak günlük kazanç ise 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun "Ödenek ve gelirlere esas tutulacak günlük kazanç" başlıklı 17. maddesine göre hesaplanarak 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun "Geçici iş göremezlik ödeneği" başlıklı 18. Maddesi 3. fıkrasındaki; "İş kazası, meslek hastalığı, hastalık ve sigortalı kadının analığı halinde verilecek geçici iş göremezlik ödeneği, yatarak tedavilerde 17 nci maddeye göre hesaplanacak günlük kazancının yarısı, ayaktan tedavilerde ise üçte ikisidir." hükümlerine göre ödenir.
Ayrıca 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun "Geçici iş göremezlik ödeneği" başlıklı 18. maddesi 6. fıkrasındaki; "Geçici iş göremezlik ödenekleri, toplu iş sözleşmesi yapılan işyerleri ile kamu idarelerinin işverenleri tarafından Kurumca belirlenen usül ve esaslara göre Kurum adına sigortalılara ödenerek, daha sonra Kurum ile mahsuplaşmak suretiyle tahsil edilebilir." hükümlerine göre "Geçici iş göremezlik ödeneği" kurumlarınca sözleşmeli personel ödenerek daha sonra kurum ile mahsuplaşabilmektedir.
Bu mahsuplaşma işlemi Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı Emeklilik Hizmetleri Genel Müdürlüğü tarafından yayımlanan 2013-33 sayılı Genelge ile açıklanmıştır.
Dolayısıyla Sözleşmeli personele resmi tabip raporu ile kanıtlanan hastalıklarda hesaplanan "Geçici iş göremezlik ödeneği" kurumca sözleşmeli personelin aylığından düşülerek aylık ödenecek ve geçici iş göremezliğin üçüncü gününden başlamak üzere her gün için "Geçici iş göremezlik ödeneği" Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından ödenecek yada kurumca ödenerek mahsuplaşacaktır.
Ahmet KANDEMİR