Sözleşmeli personelin kurumlar arası yer değişikliğine ilişkin 2 ret kararı

Danıştay 2. Dairesi "haklı beklenti" oluşmadığı gerekçesi ile davayı reddetti.

Anayasa'nın 2. maddesinde belirtilen hukuk devleti; eylem ve işlemleri hukuka uygun, insan haklarına dayanan, bu hak ve özgürlükleri koruyup güçlendiren, her alanda adil bir hukuk düzeni kurup bunu geliştirerek sürdüren, Anayasa'ya aykırı durum ve tutumlardan kaçınan, hukukun üstün kurallarıyla kendini bağlı sayan, yargı denetimine açık olan devlettir.

Hukuk devleti ilkesinin gereklerinden biri olan hukuki güvenlik ilkesi; hukuk normlarının öngörülebilir olmasını, bireylerin tüm eylem ve işlemlerinde devlete güven duyabilmesini, devletin de düzenleyici işlemlerinde bu güven duygusunu zedeleyici yöntemlerden kaçınmasını gerekli kılar. Yürürlükte olan mevzuata güvenerek hayatını yönlendiren, hukuki iş ve işlemlere girişen bireylerin, bu mevzuatın uygulanmasına devam edileceği yolunda oluşan beklentisinin mümkün olduğunca korunması hukuki güvenlik ilkesinin gereğidir.

Bir beklentinin hukuken koruma görebilmesinin ön koşullarından biri beklentinin haklı (meşru) beklenti seviyesine ulaşmasıdır. Haklı beklenti, bireyin kendisine güvenerek hareket ettiği, lehine olan düzenleyici işlemlerde öngörülemez bir değişiklik yapılması ve bu öngörülemez değişikliğin, herkes yönünden objektif olarak beklenebilecek bir beklentiyi sonuçsuz bırakması şartlarının birlikte gerçekleşmesi durumunda gündeme gelmektedir. Ancak, bir beklentinin hukuken korunabilmesi için, anılan koşulların gerçekleşmesi yeterli olmayıp, bu beklentinin korunmasına engel teşkil eden bir kamu yararının da bulunmaması gerekmektedir. Bu yönüyle, kişi yararıyla kamu yararının karşı karşıya geldiği durumlarda, ancak önemli bir kamu yararının bulunmadığı durumlarda haklı beklentinin korunması kabul edilebilecektir.

Uyuşmazlıkta, Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar'ın Ek 1. maddesinin 3. ve 4. fıkralarında belirtilen istisnalar kapsamında bulunanlar hariç olmak üzere, Sağlık Bakanlığı KPSS-2020/5 işlemleri kapsamında, tercihlerin internetle ÖSYM'ye gönderilmesi gereken son tarih olan 01/04/2020 tarihi itibarıyla Sağlık Bakanlığı veya diğer kamu kurum ve kuruluşlarında (üniversite hastaneleri dahil) 657 sayılı Kanun'un 4/B maddesine göre sözleşmeli personel olarak çalıştığı tespit edilenlerin atamalarının yapılmadığı anlaşılmakta olup, söz konusu madde ve Ek 3. maddesinin 1. fıkrası hükmümleri uyarınca davacının KPSS-2020/5 tercih sonuçları kapsamında üniversite Eğitim ve Araştırma Hastanesine yerleştirilmesine rağmen atanmamasına ilişkin Sağlık Bakanlığı işleminde hukuka aykırılık görülmemiştir.

NOT: T.C. Danıştay İkinci Daire Esas No: 2020/2259, Karar No: 2024/6272 aynı minvaldedir.

T.C.

DANIŞTAY

İKİNCİ DAİRE

Esas No: 2020/2259

Karar No: 2024/6272

DAVANIN KONUSU:

... Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesinde sözleşmeli hemşire olarak görev yapan davacı;

1- 06/06/1978 günlü, 7/15754 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar'ın -29/03/2009 günlü, 27184 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 02/03/2009 günlü, 2009/14799 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla eklenen- Ek 3. maddesinin 1. fıkrasında yer alan; "Sözleşmeli personelin kurumlar arası yer değişikliği yapılamaz" ibaresinin,

2- KPSS-2020/5 tercih sonuçları kapsamında, ... ... Üniversitesi Eğitim ve Araştırma Hastanesine yerleştirilmesine rağmen atamasının yapılmamasına ilişkin ... günlü, ... sayılı Sağlık Bakanlığı Yönetim Hizmetleri Genel Müdürlüğü işleminin iptalini istemektedir.

DAVACININ İDDİALARI:

Davacı tarafından;

28/01/2020 tarihinden itibaren ... ili, ... Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesinde sözleşmeli personel olarak görev yaptığı, Üniversite hastanelerinde sözleşmeli personel olarak çalışanların kadroya geçiş imkanının bulunmadığı, Sağlık Bakanlığına bağlı hastanelerin özlük hakları açısından üniversite hastanelerine göre daha avantajlı olduğu, bu nedenle tercihte bulunduğu, KPSS sonucuna göre yerleştirilmesi yapılmasına rağmen atamasının yapılmadığı, kazanılmış hakkının kullanılmasının engellendiği;

Sağlık Bakanlığının önceki uygulamalarını dikkate alarak KPSS sınavına çalıştığı ve sınavda başarılı olduğu, ancak hukuki güvenlik ilkesine aykırı bir şekilde, yerleştirildiği halde atamasının yapılmadığı, bu durumun çalışma hakkına ve kamu yararına aykırılık teşkil ettiği; öte yandan, Anayasa ile güvence altına alınan çalışma hakkının Bakanlar Kurulu kararı ile kısıtlanamayacağı;

Kendisi ile aynı durumda olup, KPSS yerleştirmeleri sonucuna göre Sağlık Bakanlığı hastanelerine ataması gerçekleştirilenlerin bulunduğu, bu durumun eşitlik ilkesine ve hakkaniyete uygun olmadığı, dava konusu Esaslar'ın Ek 3. maddesinde yer alan düzenlemenin ve bu düzenlemeye dayalı olarak hakkında tesis edilen bireysel işlemin hukuka aykırı olduğu ileri sürülmektedir.

DAVALILARIN SAVUNMALARI:

Cumhurbaşkanlığının Savunması: Cumhurbaşkanlığı tarafından;

Sözleşmeli personelin "hizmet sözleşmesi" ile istihdam edildiği ve ilgili kurumun teklifi, Devlet Personel Başkanlığının olumlu görüşü üzerine Maliye Bakanlığı tarafından vize edilen pozisyonlarda mali yılla sınırlı olarak çalıştırıldığı, bu istihdam şeklinde kurumlar arası yer değişikliği yapılamayacağına ilişkin dava konusu düzenlemenin, sözleşmeli statüsünün mantığına ve amacına uygun olduğu,

Maliye Bakanlığınca, kamu hizmetlerinin etkin, verimli, ekonomik bir şekilde yerine getirilmesini sağlamak amacıyla, kamu görevlilerinin dengeli bir şekilde dağılımını sağlamak için tüm personel bilgileri göz önünde bulundurularak hazırlanan bir plan dahilinde sözleşmeli personel pozisyon vizesi yapıldığı, bu çerçevede kurumun yaptığı planlama ve ihtiyacı çerçevesinde talep ettiği personelin başka bir kuruma naklini istemesinin, hem kurumun hem de kamunun etkin, verimli bir personel politikası izlemesine engel olacağı,

Sözleşmeli personelle memurların yetki, sorumluluk, nitelik ve hakları açısından birbirinden farklı alanlarda ve farklı hizmetlerde istihdam edildikleri, bu nedenle de farklı statüde görev yapan memurlarla sözleşmeli personelin kıyaslanamayacağı, memura öngörülen bir hususun statü olarak tamamen farklı olan sözleşmeli personele uygulanmamasında hukuka aykırı bir husus bulunmadığı, yasal dayanaktan yoksun olan davanın reddi gerektiği savunulmaktadır.

Sağlık Bakanlığının Savunması: Sağlık Bakanlığı tarafından;

657 sayılı Kanun'un 4/B maddesi ile Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar uyarınca, sözleşmeli istihdam edilen personelin sözleşmelerinde belirtilen görev yeri dışında çalıştırılamayacağı ve sözleşme sürelerinin mali yıl ile sınırlı olduğu hususunun düzenlendiği,

Sözleşmeli personel olarak çalışanların, kurumların sözleşmeli personel alımlarında yeniden tercih yaparak yerleşme hakkı elde etmeleri durumunda, eski görevlerinden ayrılabilmeleri için, hizmet sözleşmelerini tek taraflı olarak feshetmelerinin gerektiği, ancak, hizmet sözleşmesini tek taraflı fesheden ve Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar'da belirtilen istisnalardan yararlanma hakkı bulunmayanların ise, fesih tarihinden itibaren bir yıl geçmedikçe atamalarının yapılmasının mümkün olmadığı,

Sağlık Bakanlığının sözleşmeli sağlık personeli alımlarında ÖSYM tarafından tercihlerine yerleştirilen; ancak yeniden hizmete alınma şartlarını taşımadığı tespit edilenlerin yerleştirildikleri pozisyonlarının saklı tutulmasına ve bu kişilerin mevcut hizmet sözleşmelerini yenilemedikleri takdirde yeni sözleşme döneminin başında atamalarının yapılmasına veya sözleşme fesih tarihlerinin üzerinden bir yıl geçtikten sonra atamalarının yapılmasına ilişkin 04/03/2020 tarihli Bakan Onayı'nın, 11/06/2020 tarihli Bakan Onayı ile iptal edildiği, yasal dayanaktan yoksun davanın reddine karar verilmesi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ :...

DÜŞÜNCESİ : Davanın reddine karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir

DANIŞTAY SAVCISI : ...

DÜŞÜNCESİ : ... Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesinde sözleşmeli personel (hemşire) olarak görev yapan davacı tarafından; 06/06/1978 günlü, 7/15754 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esasların, 29/03/2009 günlü, 27184 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 02/03/2009 günlü, 2009/14799 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla eklenen Ek 3. maddesinin 1. fıkrasında yer alan; "Sözleşmeli personelin kurumlar arası yer değişikliği yapılamaz" ibaresi ile davacının KPSS-2020/5 tercih sonuçları kapsamında, ... ... Üniversitesi Eğitim ve Araştırma Hastanesine (sözleşmeli hemşire olarak) yerleştirilmesine rağmen atanmamasına ilişkin Sağlık Bakanlığının ... günlü, ... sayılı işleminin iptali istenilmektedir.

Anayasa'nın 128. maddesinde, kamu hizmeti görevlileriyle ilgili kurallar düzenlenmiş, maddenin birinci fıkrasında; devletin, kamu iktisadi teşebbüsleri ve diğer kamu tüzel kişilerinin genel idare esaslarına göre yürütmekle yükümlü oldukları kamu hizmetlerinin gerektirdiği asli ve sürekli görevlerin, memurlar ve diğer kamu görevlileri eliyle görüleceği belirtildikten sonra, ikinci fıkrasında memurların ve diğer kamu görevlilerinin niteliklerinin, atanmalarının, görev ve yetkilerinin, haklarının ve yükümlülüklerinin, aylık ve ödeneklerinin ve diğer özlük haklarının kanunla düzenleneceği kuralına yer verilmiştir.

657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 4/B maddesinde sözleşmeli personel "Kalkınma planı, yıllık program ve iş programlarında yer alan önemli projelerin hazırlanması, gerçekleştirilmesi, işletilmesi ve işlerliği için şart olan, zaruri ve istisnai hallere münhasır olmak üzere özel bir meslek bilgisine ve ihtisasına ihtiyaç gösteren geçici işlerde, Cumhurbaşkanınca belirlenen esas ve usuller çerçevesinde, ihdas edilen pozisyonlarda, mali yılla sınırlı olarak sözleşme ile çalıştırılmasına karar verilen ve işçi sayılmayan kamu hizmeti görevlileridir." şeklinde tanımlanmış; sözleşmeli personel seçiminde uygulanacak sınav ile istisnaları, bunlara ödenebilecek ücretlerin üst sınırları ile verilecek iş sonu tazminatı miktarı, kullandırılacak izinler, pozisyon unvan ve nitelikleri, sözleşme hükümlerine uyulmaması hallerindeki müeyyideler, sözleşme fesih halleri, pozisyonların iptali, istihdamına dair hususlar ile sözleşme esas ve usullerinin Cumhurbaşkanınca belirleneceği; bu şekilde istihdam edilenlerin, hizmet sözleşmesi esaslarına aykırı hareket etmesi nedeniyle kurumlarınca sözleşmelerinin feshedilmesi veya sözleşme dönemi içerisinde,

Cumhurbaşkanı kararı ile belirlenen istisnalar hariç sözleşmeyi tek taraflı feshetmeleri halinde, fesih tarihinden itibaren bir yıl geçmedikçe kurumların sözleşmeli personel pozisyonlarında istihdam edilemeyeceği öngörülmüştür.

06/06/1978 günlü, 7/15754 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı eki Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar'ın 4. maddesinde, personelin sözleşmelerinde belirtilen görev yeri dışında çalıştırılamayacağı öngörülmüş; Ek 1. maddesinin 3. ve 4. fıkralarında; "Sözleşmeli personelin, hizmet sözleşmesi esaslarına aykırı hareket etmesi nedeniyle kurumlarınca sözleşmesinin feshedilmesi veya sözleşme dönemi içinde sözleşmeyi tek taraflı feshetmesi halinde, fesih tarihinden itibaren bir yıl geçmedikçe kamu kurum ve kuruluşlarının sözleşmeli personel pozisyonlarında yeniden istihdam edilemez.

Sözleşmesini;

a) Kısmi zamanlı veya proje süresi ile sınırlı çalışanlardan,

b) Öğrenim durumu itibariyle ihraz edilen ve ekli 4 sayılı cetvelde yer alan unvanlara ilişkin pozisyonlara ek 4 üncü madde çerçevesinde atanmak suretiyle unvan değişikliği yapanlardan,

c) Eş veya sağlık durumu nedeniyle yer değişikliği talebinde bulunmakla beraber; geçiş yapacağı hizmet birimi bulunmaması, birim bulunmakla beraber o birimde aynı unvan ve niteliği haiz boş pozisyon bulunmaması veya en az bir yıllık fiili çalışma şartını karşılayamaması nedenlerinden herhangi birine bağlı olarak, Ek 3 üncü maddenin (b) veya (c) bendi hükmü kendilerine uygulanamayanlardan,

tek taraflı feshedenler, bir yıllık süre şartına tabi tutulmadan yeniden istihdam edilebilirler.

Üçüncü ve dördüncü fıkra kapsamındakilerin yeniden istihdam edilebilmeleri için ilk defa işe alınma prosedürüne riayet edilmesi zorunludur." hükmü,

Aynı Esaslara 02/03/2009 günlü, 2009/14799 sayılı Bakanlar Kurulu kararıyla eklenen "Kurum içi yer değişikliği" başlıklı Ek 3. maddenin 1. fıkrasında da, "Sözleşmeli personelin kurumlar arası yer değişikliği yapılamaz." hükmü yer almıştır.

03/05/2002 günlü, 24744 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Kamu Görevlerine İlk Defa Atanacaklar İçin Yapılacak Sınavlar Hakkında Genel Yönetmelik'in 22. maddesinde; "KPSS sonuçlarının açıklanmasından sonra ÖSYM tarafından, yerleştirme işlemi için, bir Tercih Kılavuzu ve Tercih Formu hazırlanır ve adaylara ulaşması sağlanır. Kamu kurum ve kuruluşlarının, usulüne uygun olarak açıktan atama izni alınmış ve koşulları belirlenmiş (B) grubu boş kadrolarının sınıf, unvan, derece ve sayısı ile bu kadrolar için aranacak nitelikleri kapsayan bilgiler, DPB adına ÖSYM tarafından ilan edilir. Adaylar, atanmak istedikleri kadroları, Tercih Formu'na yazarak kodlarlar ve Kılavuz'da belirlenen yolla teslim ederler. Tercihlerin alınması sırasında adaylardan kadroların koşullarına ilişkin herhangi bir belge istenmez." hükmüne yer verilmiştir.

Kamu hizmeti, geniş tanımıyla, devlet ya da diğer kamu tüzel kişileri tarafından ya da bunların denetim ve gözetimleri altında, ortak gereksinimleri karşılamak ve kamu yararını sağlamak için topluma sunulmuş bulunan sürekli ve düzenli etkinliklerdir.

Anayasa'nın yukarıda yer verilen 128. maddesinde Devletin, kamu iktisadi teşebbüsleri ve diğer kamu tüzelkişilerinin genel idare esaslarına göre yürütmekle yükümlü oldukları kamu hizmetlerinin gerektirdiği asli ve sürekli görevlerin, memurlar ve diğer kamu görevlileri eliyle görüleceği, memurların ve diğer kamu görevlilerinin nitelikleri, atanmaları, görev ve yetkileri, hakları ve yükümlülükleri, aylık ve ödenekleri ile diğer özlük işlerinin kanunla düzenleneceği belirtilmiştir. Maddede sözü edilen "diğer kamu görevlileri" kavramı memurlar ve işçiler dışında, kamu hizmetinin gerektirdiği asli ve sürekli görevlerde, kamu hukuku ilişkisiyle çalışanları ifade etmekte olup, genel idare esaslarına göre yürütülen asli ve sürekli görevleri yerine getiren sözleşmeli personel "diğer kamu görevlileri" kapsamında yer almaktadır.

Buna göre, asli ve sürekli kamu görevi yürüten sözleşmeli personelin, Maliye Bakanlığınca hazırlanan bir plan dahilinde vizesi yapılan pozisyonlarda "hizmet sözleşmesi" imzalamak suretiyle istihdam edilmesi hususu dikkate alındığında, kamu kurum ve kuruluşlarınca ihtiyaç duyulan sözleşmeli personel sayısı, unvanı ve niteliği belirtilerek talep edilmesi üzerine vize edilen pozisyonlarda görev yapan personelin yerine getireceği kamu hizmetinin aksamaması ve etkili bir istihdam politikasının sağlanabilmesi için bu şekilde istihdam edilen personele kurumlar arası yer değişikliği olanağı tanınmamasında hukuka aykırılık görülmemiştir.

657 sayılı Kanun'un 4/B maddesi ile verilen yetki çerçevesinde Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar'ın Ek 1. maddesinin 4. fıkrasında, sözleşmesini tek taraflı feshedenlerden, bir yıllık bekleme süresine tabi tutulmadan yeniden sözleşmeli personel pozisyonlarında istihdam edilebileceklere ilişkin istisna düzenlemesi yapılmıştır.

Anayasa'nın 2. maddesinde belirtilen hukuk devleti; eylem ve işlemleri hukuka uygun, insan haklarına dayanan, bu hak ve özgürlükleri koruyup güçlendiren, her alanda adil bir hukuk düzeni kurup bunu geliştirerek sürdüren, Anayasa'ya aykırı durum ve tutumlardan kaçınan, hukukun üstün kurallarıyla kendini bağlı sayan, yargı denetimine açık olan devlettir.

Hukuk devleti ilkesinin gereklerinden biri olan hukuki güvenlik ilkesi; hukuk normlarının öngörülebilir olmasını, bireylerin tüm eylem ve işlemlerinde devlete güven duyabilmesini, devletin de düzenleyici işlemlerinde bu güven duygusunu zedeleyici yöntemlerden kaçınmasını gerekli kılar. Yürürlükte olan mevzuata güvenerek hayatını yönlendiren, hukuki iş ve işlemlere girişen bireylerin, bu mevzuatın uygulanmasına devam edileceği yolunda oluşan beklentisinin mümkün olduğunca korunması hukuki güvenlik ilkesinin gereğidir.

Bir beklentinin hukuken koruma görebilmesinin ön koşullarından biri beklentinin haklı (meşru) beklenti seviyesine ulaşmasıdır. Haklı beklenti, bireyin kendisine güvenerek hareket ettiği, lehine olan düzenleyici işlemlerde öngörülemez bir değişiklik yapılması ve bu öngörülemez değişikliğin, herkes yönünden objektif olarak beklenebilecek bir beklentiyi sonuçsuz bırakması şartlarının birlikte gerçekleşmesi durumunda gündeme gelmektedir. Ancak, bir beklentinin hukuken korunabilmesi için, anılan koşulların gerçekleşmesi yeterli olmayıp, bu beklentinin korunmasına engel teşkil eden bir kamu yararının da bulunmaması gerekmektedir. Bu yönüyle, kişi yararıyla kamu yararının karşı karşıya geldiği durumlarda, ancak önemli bir kamu yararının bulunmadığı durumlarda haklı beklentinin korunması kabul edilebilecektir.

Uyuşmazlıkta, Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar'ın Ek 1. maddesinin 3. ve 4. fıkralarında belirtilen istisnalar kapsamında bulunanlar hariç olmak üzere, Sağlık Bakanlığı KPSS-2020/5 işlemleri kapsamında, tercihlerin internetle ÖSYM'ye gönderilmesi gereken son tarih olan 01/04/2020 tarihi itibarıyla Sağlık Bakanlığı veya diğer kamu kurum ve kuruluşlarında (üniversite hastaneleri dahil) 657 sayılı Kanun'un 4/B maddesine göre sözleşmeli personel olarak çalıştığı tespit edilenlerin atamalarının yapılmadığı anlaşılmakta olup, söz konusu madde ve Ek 3. maddesinin 1. fıkrası hükümleri uyarınca davacının KPSS-2020/5 tercih sonuçları kapsamında ... ... Üniversitesi Eğitim ve Araştırma Hastanesine yerleştirilmesine rağmen atanmamasına ilişkin Sağlık Bakanlığı işleminde hukuka aykırılık görülmemiştir.

Açıklanan nedenlerle, davanın reddi gerektiği, düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay İkinci Dairesince, duruşma için belirlenen 18/12/2024 günü davacıyı temsilen Av....'nin, davalı Cumhurbaşkanlığını temsilen Av....'ın, davalı Sağlık Bakanlığını temsilen Hukuk Müşavirir ...'in geldiği görülerek, Danıştay Savcısının hazır bulunduğu açık duruşmaya başladı. Duruşmada hazır bulunan taraflara usulüne göre söz verilip dinlenildikten ve Savcının düşüncesi alındıktan sonra duruşmaya son verildi. Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

MADDİ OLAY:

28/01/2020 tarihinde... Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesinde sözleşmeli hemşire olarak görev yapmaya başlayan davacı, 2020/5 KPSS yerleştirme işlemleri ile Sağlık Bakanlığı ... ... Üniversitesi Eğitim ve Araştırma Hastanesine yerleştirilmiş; ancak dava konusu ... günlü, ... sayılı Sağlık Bakanlığı Yönetim Hizmetleri Genel Müdürlüğü işlemi ile davacıya atamasının yapılamayacağı bildirilmiştir.

Dava konusu işlemde; "KPSS-2020/5 Tercih Kılavuzu'nun 9. maddesinde, tercihlerin internetle ÖSYM'ye gönderilmesi gereken son tarih olan 01/04/2020 tarihi itibarıyla Sağlık Bakanlığı veya diğer kamu kurum ve kuruluşlarında (üniversite hastaneleri dahil) 657 sayılı Kanunun 4/B maddesine göre sözleşmeli personel olarak çalıştığı tespit edilenlerin atamalarının yapılmayacağının açıkça ifade edildiği; ayrıca anılan Esaslar'ın Ek 3. maddesinde, sözleşmeli personelin kurumlar arası yer değişikliği işleminin yapılamayacağının hüküm altına alındığı; Bakanlığa intikal eden bilgi ve belgelerin tetkikinde davacının KPSS-2020/5 tercih sonucuna göre sözleşmeli hemşire pozisyonuna yerleştiği

ancak ÖSYM tarafından tercihlerin alındığı 26/03/2020-01/04/2020 tarihleri arasında bir kamu kurumunda 657 sayılı Kanun'un 4/B maddesi hükmüne göre sözleşmeli hemşire olarak görev yaptığının anlaşıldığı; belirtilen mevzuat hükümleri uyarınca davacının atama şartlarını taşımadığı anlaşıldığından, KPSS-2020/5 sonucuna göre yerleştiği sözleşmeli hemşire pozisyonuna atamasının yapılamadığı, KPSS-2020/5 sonucuna göre yerleştiği sözleşmeli personel pozisyonunun saklı tutulmasının ve 2021 yılında kurumu ile hizmet sözleşmesini yenilemese dahi söz konusu pozisyona atamasının yapılmasının mümkün bulunmadığı" belirtilmiştir.

Davacı, atamasının yapılmamasına ilişkin anılan işlem ile bu işlemin sebebi olarak gösterilen Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar'ın Ek 3. maddesinin 1. fıkrasında yer alan "Sözleşmeli personelin kurumlar arası yer değişikliği yapılamaz" ibaresinin iptali istemiyle incelenmekte olan davayı açmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:

Anayasa'nın 128. maddesinde kamu hizmeti görevlileriyle ilgili kurallar düzenlenmiş, maddenin birinci fıkrasında; devletin, kamu iktisadi teşebbüsleri ve diğer kamu tüzel kişilerinin genel idare esaslarına göre yürütmekle yükümlü oldukları kamu hizmetlerinin gerektirdiği asli ve sürekli görevlerin, memurlar ve diğer kamu görevlileri eliyle görüleceği belirtildikten sonra, ikinci fıkrasında memurların ve diğer kamu görevlilerinin niteliklerinin, atanmalarının, görev ve yetkilerinin, haklarının ve yükümlülüklerinin, aylık ve ödeneklerinin ve diğer özlük haklarının kanunla düzenleneceği kuralına yer verilmiştir.

657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 4/B maddesinde sözleşmeli personel "Kalkınma planı, yıllık program ve iş programlarında yer alan önemli projelerin hazırlanması, gerçekleştirilmesi, işletilmesi ve işlerliği için şart olan, zaruri ve istisnai hallere münhasır olmak üzere özel bir meslek bilgisine ve ihtisasına ihtiyaç gösteren geçici işlerde, Cumhurbaşkanınca belirlenen esas ve usuller çerçevesinde, ihdas edilen pozisyonlarda, mali yılla sınırlı olarak sözleşme ile çalıştırılmasına karar verilen ve işçi sayılmayan kamu hizmeti görevlileridir." şeklinde tanımlanmış; sözleşmeli personel seçiminde uygulanacak sınav ile istisnaları, bunlara ödenebilecek ücretlerin üst sınırları ile verilecek iş sonu tazminatı miktarı, kullandırılacak izinler, pozisyon unvan ve nitelikleri, sözleşme hükümlerine uyulmaması hallerindeki müeyyideler, sözleşme fesih halleri, pozisyonların iptali, istihdamına dair hususlar ile sözleşme esas ve usullerinin Cumhurbaşkanınca belirleneceği; bu şekilde istihdam edilenlerin, hizmet sözleşmesi esaslarına aykırı hareket etmesi nedeniyle kurumlarınca sözleşmelerinin feshedilmesi veya sözleşme dönemi içerisinde,

Cumhurbaşkanı kararı ile belirlenen istisnalar hariç sözleşmeyi tek taraflı feshetmeleri halinde, fesih tarihinden itibaren bir yıl geçmedikçe kurumların sözleşmeli personel pozisyonlarında istihdam edilemeyeceği öngörülmüştür.

06/06/1978 günlü, 7/15754 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı eki Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar'ın Ek 1. maddesinin 1. fıkrasında; "Doğum, evlat edinme, memur veya diğer personel kanunlarına tabi olan eşinin yurt dışında sürekli göreve atanması veya en az altı ay süreyle yurt dışında geçici olarak görevlendirilmesi ve askerlik sebebiyle hizmet sözleşmesi feshedilen sözleşmeli personelin pozisyonu saklı tutulur ve istekleri halinde bu personel ayrıldığı kurumunda yeniden hizmete alınır."; 3. ve 4. fıkralarında; "Sözleşmeli personelin, hizmet sözleşmesi esaslarına aykırı hareket etmesi nedeniyle kurumlarınca sözleşmesinin feshedilmesi veya sözleşme dönemi içinde sözleşmeyi tek taraflı feshetmesi halinde, fesih tarihinden itibaren bir yıl geçmedikçe kamu kurum ve kuruluşlarının sözleşmeli personel pozisyonlarında yeniden istihdam edilemez.

Sözleşmesini;

a) Kısmi zamanlı veya proje süresi ile sınırlı çalışanlardan,

b) Öğrenim durumu itibariyle ihraz edilen ve ekli 4 sayılı cetvelde yer alan unvanlara ilişkin pozisyonlara ek 4 üncü madde çerçevesinde atanmak suretiyle unvan değişikliği yapanlardan,

c) Eş veya sağlık durumu nedeniyle yer değişikliği talebinde bulunmakla beraber; geçiş yapacağı hizmet birimi bulunmaması, birim bulunmakla beraber o birimde aynı unvan ve niteliği haiz boş pozisyon bulunmaması veya en az bir yıllık fiili çalışma şartını karşılayamaması nedenlerinden herhangi birine bağlı olarak, Ek 3 üncü maddenin (b) veya (c) bendi hükmü kendilerine uygulanamayanlardan,

tek taraflı feshedenler, bir yıllık süre şartına tabi tutulmadan yeniden istihdam edilebilirler.

Üçüncü ve dördüncü fıkra kapsamındakilerin yeniden istihdam edilebilmeleri için ilk defa işe alınma prosedürüne riayet edilmesi zorunludur." hükmü;

Aynı Esaslar'a 02/03/2009 günlü, 2009/14799 sayılı Bakanlar Kurulu kararıyla eklenen "Kurum içi yer değişikliği" başlıklı Ek 3. maddenin 1. fıkrasında da, "Sözleşmeli personelin kurumlar arası yer değişikliği yapılamaz." hükmü yer almıştır.

03/05/2002 günlü, 24744 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Kamu Görevlerine İlk Defa Atanacaklar İçin Yapılacak Sınavlar Hakkında Genel Yönetmelik'in 22. maddesinde; "KPSS sonuçlarının açıklanmasından sonra ÖSYM tarafından, yerleştirme işlemi için, bir Tercih Kılavuzu ve Tercih Formu hazırlanır ve adaylara ulaşması sağlanır. Kamu kurum ve kuruluşlarının, usulüne uygun olarak açıktan atama izni alınmış ve koşulları belirlenmiş (B) grubu boş kadrolarının sınıf, unvan, derece ve sayısı ile bu kadrolar için aranacak nitelikleri kapsayan bilgiler, DPB adına ÖSYM tarafından ilan edilir. Adaylar, atanmak istedikleri kadroları, Tercih Formu'na yazarak kodlarlar ve Kılavuz'da belirlenen yolla teslim ederler. Tercihlerin alınması sırasında adaylardan kadroların koşullarına ilişkin herhangi bir belge istenmez." hükmüne yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:

I- 06/06/1978 günlü, 7/15754 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar'ın, 29/03/2009 günlü, 27184 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 02/03/2009 günlü, 2009/14799 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla eklenen Ek 3. maddesinin 1. fıkrasında yer alan; "Sözleşmeli personelin kurumlar arası yer değişikliği yapılamaz" ibaresinin iptal istemi yönünden;

Kamu hizmeti, geniş tanımıyla, devlet ya da diğer kamu tüzel kişileri tarafından ya da bunların denetim ve gözetimleri altında, ortak gereksinimleri karşılamak ve kamu yararını sağlamak için topluma sunulmuş bulunan sürekli ve düzenli etkinliklerdir.

Anayasa'nın yukarıda yer verilen 128. maddesinde Devletin, kamu iktisadi teşebbüsleri ve diğer kamu tüzelkişilerinin genel idare esaslarına göre yürütmekle yükümlü oldukları kamu hizmetlerinin gerektirdiği asli ve sürekli görevlerin, memurlar ve diğer kamu görevlileri eliyle görüleceği, memurların ve diğer kamu görevlilerinin nitelikleri, atanmaları, görev ve yetkileri, hakları ve yükümlülükleri, aylık ve ödenekleri ile diğer özlük işlerinin kanunla düzenleneceği belirtilmiştir. Maddede sözü edilen "diğer kamu görevlileri" kavramı memurlar ve işçiler dışında, kamu hizmetinin gerektirdiği asli ve sürekli görevlerde, kamu hukuku ilişkisiyle çalışanları ifade etmekte olup, genel idare esaslarına göre yürütülen asli ve sürekli görevleri yerine getiren sözleşmeli personel "diğer kamu görevlileri" kapsamında yer almaktadır.

Buna göre, asli ve sürekli kamu görevi yürüten sözleşmeli personelin, Maliye Bakanlığınca hazırlanan bir plan dahilinde vizesi yapılan pozisyonlarda "hizmet sözleşmesi" imzalamak suretiyle istihdam edilmesi hususu dikkate alındığında, kamu kurum ve kuruluşlarınca ihtiyaç duyulan sözleşmeli personel sayısı, unvanı ve niteliği belirtilerek talep edilmesi üzerine vize edilen pozisyonlarda görev yapan personelin yerine getireceği kamu hizmetinin aksamaması için bu şekilde istihdam edilen personele kurumlar arası yer değişikliği olanağı tanınmamasında hukuka aykırılık görülmemiştir.

II- Davacının KPSS-2020/5 tercih sonuçları kapsamında, ... ... Üniversitesi Eğitim ve Araştırma Hastanesine yerleştirilmesine rağmen atanmamasına ilişkin Sağlık Bakanlığının ... günlü, ... sayılı işleminin iptali istemi yönünden;

657 sayılı Kanun'un 4/B maddesi ile verilen yetki çerçevesinde Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar'ın Ek 1. maddesinin 4. fıkrasında, sözleşmesini tek taraflı feshedenlerden, bir yıllık bekleme süresine tabi tutulmadan yeniden sözleşmeli personel pozisyonlarında istihdam edilebileceklere ilişkin istisna düzenlemesi yapılmış; aynı maddenin 1. fıkrasında, pozisyonları saklı tutulacak ve istekleri halinde ayrıldıkları kuruma yeniden hizmete alınacak sözleşmeli personel belirlenmiştir.

Anayasa'nın 2. maddesinde belirtilen hukuk devleti; eylem ve işlemleri hukuka uygun, insan haklarına dayanan, bu hak ve özgürlükleri koruyup güçlendiren, her alanda adil bir hukuk düzeni kurup bunu geliştirerek sürdüren, Anayasa'ya aykırı durum ve tutumlardan kaçınan, hukukun üstün kurallarıyla kendini bağlı sayan, yargı denetimine açık olan devlettir.

Hukuk devleti ilkesinin gereklerinden biri olan hukuki güvenlik ilkesi; hukuk normlarının öngörülebilir olmasını, bireylerin tüm eylem ve işlemlerinde devlete güven duyabilmesini, devletin de düzenleyici işlemlerinde bu güven duygusunu zedeleyici yöntemlerden kaçınmasını gerekli kılar. Yürürlükte olan mevzuata güvenerek hayatını yönlendiren, hukuki iş ve işlemlere girişen bireylerin, bu mevzuatın uygulanmasına devam edileceği yolunda oluşan beklentisinin mümkün olduğunca korunması hukuki güvenlik ilkesinin gereğidir.

Bir beklentinin hukuken koruma görebilmesinin ön koşullarından biri beklentinin haklı (meşru) beklenti seviyesine ulaşmasıdır. Haklı beklenti, bireyin kendisine güvenerek hareket ettiği, lehine olan düzenleyici işlemlerde öngörülemez bir değişiklik yapılması ve bu öngörülemez değişikliğin, herkes yönünden objektif olarak beklenebilecek bir beklentiyi sonuçsuz bırakması şartlarının birlikte gerçekleşmesi durumunda gündeme gelmektedir. Ancak, bir beklentinin hukuken korunabilmesi için, anılan koşulların gerçekleşmesi yeterli olmayıp, bu beklentinin korunmasına engel teşkil eden bir kamu yararının da bulunmaması gerekmektedir. Bu yönüyle, kişi yararıyla kamu yararının karşı karşıya geldiği durumlarda, ancak önemli bir kamu yararının bulunmadığı durumlarda haklı beklentinin korunması kabul edilebilecektir.

Uyuşmazlıkta, Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar'ın Ek 1. maddesinin 3. ve 4. fıkralarında belirtilen istisnalar kapsamında bulunanlar hariç olmak üzere, Sağlık Bakanlığı KPSS-2020/5 işlemleri kapsamında, tercihlerin internetle ÖSYM'ye gönderilmesi gereken son tarih olan 01/04/2020 tarihi itibarıyla Sağlık Bakanlığı veya diğer kamu kurum ve kuruluşlarında (üniversite hastaneleri dahil) 657 sayılı Kanun'un 4/B maddesine göre sözleşmeli personel olarak çalıştığı tespit edilenlerin atamalarının yapılmadığı anlaşılmakta olup, söz konusu madde ve Ek 3. maddesinin 1. fıkrası hükmümleri uyarınca davacının KPSS-2020/5 tercih sonuçları kapsamında... ... Üniversitesi Eğitim ve Araştırma Hastanesine yerleştirilmesine rağmen atanmamasına ilişkin Sağlık Bakanlığı işleminde hukuka aykırılık görülmemiştir.

KARAR SONUCU:

Açıklanan nedenlerle;

1. 06/06/1978 günlü, 7/15754 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar'ın Ek 3. maddesinin 1. fıkrasında yer alan; "Sözleşmeli personelin kurumlar arası yer değişikliği yapılamaz" ibaresi ile davacının KPSS-2020/5 tercih sonuçları kapsamında, ... ... Üniversitesi Eğitim ve Araştırma Hastanesine yerleştirilmesine rağmen atamasının yapılmamasına ilişkin ... günlü, ... sayılı Sağlık Bakanlığı Yönetim Hizmetleri Genel Müdürlüğü işleminin iptali istemiyle açılan DAVANIN REDDİNE;

2. Aşağıda dökümü yapılan ...-TL yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına, karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre duruşmalı işler için belirlenen ...-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı idarelere verilmesine, posta ücretinden artan tutarın kararın kesinleşmesinden sonra davacıya iadesine;

3. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen 30 (otuz) gün içerisinde Danıştay İdari Dava Daireleri Kuruluna temyiz yolu açık olmak üzere, 18/12/2024 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.