Ticaret Kanunu'nun üç atlısı geri dönüyor

İBRAHİM ACAR

Türk ticaret hayatında devrim niteliğinde değişikliklere neden olması hedeflenen ancak iş dünyasının büyük muhalefetiyle karşı karşıya kalan meşhur üç madde tekrar gündeme geliyor. Ticaret hukukunun duayen ismi Prof. Dr. Ünal Tekinalp'in hazırladığı şeffaflık, şirketlere bağımsız denetim zorunluluğu ve uluslararası finansal raporlama standardını öngören üç madde yasanın yürürlüğe gireceği tarih olan 1 Temmuz 2012 öncesinde çıkarılmıştı. Türk şirketlerinin uluslararası alanda prestijini artıracak bu maddelerin önümüzdeki dönemde tekrar yasalaşması ihtimali belirdi. Söz konusu maddeleri iş dünyasına anlatırken büyük tepkiler alan Tekinalp, "Geçtiğimiz aylarda Gümrük ve Ticaret Bakanı Nurettin Canikli, Hilton'da beni bir toplantıya davet etti. Orada bana 'Biz hocayı bazı noktalarda üzdük, bunların hepsi geri gelecek' dedi" diye konuştu. Tekinalp, bu maddelerin yürürlüğe girmesi durumunda Türk şirketlerinin 3-4 puan daha ucuza kredi alabileceğini belirterek, "Türkiye'nin finansal riskleri yüksek. Hiç kimse denetlenmeyen bir ülkeye ucuz kredi vermez. Bu maddelerle risk primi düşecektir" dedi. Ocak 2011'de üç partinin ortak oylarıyla Meclis'ten geçen yasadaki üç maddenin işadamlarının büyük tepkisini çektiğini, hatta bazı toplantılarda sözlü saldırıların bile olduğunu belirten Tekinalp, "Bu kampanya, üç taşıyıcı kolona yöneltildi. Bunlardan birincisi şeffaflık ilkesiydi. İkincisi ise eski ticaret kanunuda yer alan hiçbir etkisi olmayan ama bütün ananonim şirketlerin denetimini kapsayan ve bunu daha modern bir hale getiren maddeydi. Bu, denetimi bağımsız denetim dediğimiz taşıyıcı kolon üzerine oturtuyordu. Üçüncüsü ise TTK'daki birkaç yetersiz muhasebe standardı yerine adeta bir kodeks ikame eden bir kolondu. Bu da uluslararası finansal raporlama standardıydı" diye konuştu.

SADECE TÜRKİYE BÖYLE

Bu üç maddenin yürürlüğe girmesiyle Türkiye'nin de dünya piyasalarının dilini konuşur hale geleceğini vurgulayan Tekinalp, "Şu anda konuşamıyoruz, çünkü ne denetimimiz bağımsız ne de uyguladığımız muhasebe standartları uluslararası niteliğine sahip. Türkiye, ticaret hukuku açısından 2011'den geride. 115 bin anonim şirketten 3 bin 500'ü denetleniyor. Denetlenenlerden ise sadece 600 kadarı halka açık" dedi.

HAKSIZ İTİRAZ ZARAR VERİYOR

Tekinalp,şirket bilançolarının internetten yayımlanması kuralının da haksız itirazlar nedeniyle iptal olduğunu belirtti. Tekinalp, şöyle konuştu: "Bu yolla, şeffaflığın sağlanmasını öngördük. Bu maddeye yapılan itirazlarda ise çok da centilmence olmayan gerekçeler kullanıldı. Denildi ki bunun getirdiği yenilikler Avrupa'da sadece halka açık şirketlerle ilgilidir. Bu kısmen doğruydu ama ABD'de bütün şirketler İngiltere'de ise yüzde 80'i halka açık. Bizde ise 115 binin sadece 600'ü halka açıktır. Yani Batı'wda tüm şirketler bilgilerini paylaşmak zorunda."

İPTALDE TOBB'UN BÜYÜK ETKİSİ OLDU

Buüç maddenin iptalinde Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) yönetiminin büyük rol oynadığını söyleyen Tekinalp, "TTK'daki hükümlerden bir kısmının kanun yürürlüğe girmeden değiştirilmesinde TOBB'un kampanyası etkili oldu. Başkan Rifat Hisarcıklıoğlu, büyük rol oynadı" diye konuştu. Türkiye'de sınırlı sorumlu anonim şirket olmadığını söyleyen Tekinalp, "Ortaklar şirket borçlarından sorumlu değil. Benim esas varmak istediğim sınırlı sorumlu şirketleri yaratmaktır. Onun için tek ortaklı şirketi getirdik. Kredi almak için bir bankadan içeri girdiğiniz andan itibaren sizden ve ailenizden kefalet alıyorlar. Ben teminata değil, bilançoya kredi almanın ilk adımlarını atmak istiyorum dedim. Bundan hala vazgeçmedim. Türkiye'nin 10 yılda bilançoya kredi verileceği fikrindeyim. Ancak bu işi engelleyen TOBB oldu" diye konuştu.