8. Uyum Paketinin Ayrıntıları

Anayasa değişikliği için Meclis Genel Kurulu'nda yapılacak 1. tur oylama 4 Mayıs Salı, ikinci tur oylamanın ise 7 Mayıs Cuma günü yapılacak.

EŞİTLİK MADDESİNE RÖTUŞ
Paketin Meclis Anayasa Komisyonu'ndaki görüşmeleri sırasında ?kadın erkek eşitliği maddesine? önergeyle pozitif ayırımcılık hükümleri de eklendi.

Görüşmeler sırasında konuşan AKP Grup Başkanvekili Haluk İpek, Türkiye'de kadına yönelik asıl ayırımcılığın başörtüsü konusunda yapıldığını söyledi. İpek, ?Kadınlar kızlar okuyor. Devlete milyarlarca liraya malolan eğitim alıyorlar. Ardından tam devlete hizmet edecekken ?Senin başörtün var, yapamazsın' deniyor. Kadına yönelik asıl ayırımcılık budur. İnşallah ileride bu sorun da çözülür? diye konuştu.

Görüşmelerin ardından, Alman Anayasası'ndaki benzer hüküm biraz değiştirilerek, ?Kadın erkek eşittir. Devlet, kadın erkek eşitliğinin yaşama geçmesini sağlamakla yükümlüdür? ifadesi Anayasa'nın 10. maddesine eklendi. Önergeye bazı AKP'li milletvekillerinin ret oyu vermesi dikkat çekti.

MECLİS TOPLANACAK
Meclis Danışma Kurulu'nda alınan karara göre Genel Kurul 4 Mayıs Salı günü saat 13.00'de toplanacak.

Anayasa değişikliğinin oylaması gizli şekilde ve ad okunarak yapıldığı için oylamanın aynı gece saat 03.00'e kadar sürmesi bekleniyor.

Yasa gereği iki tur oylamaya tabi olan anayasa değişikliğinin ikinci turu da 7 Mayıs Cuma günü yapılacak.

367 OY GEREKLİ
Anayasa değişikliklerinin Genel Kurul'da kabul edilmesi için 367 oya ihtiyaç bulunuyor. Meclis'te AKP'nin Meclis Başkanı Bülent Arınç oy kullanamadığı için 366, CHP'nin 174, DYP'nin 4 ve bağımsızların 5 oy hakkı bulunuyor.

PAKETTE YER ALAN DEĞİŞİKLER
Anayasa'nın 10, 15, 17, 30, 38, 87, 90, 131, 143 ve 160. maddelerinde değişiklik içeren düzenlemenin içeriği şöyle:

- Anayasa'nın ?kanun önünde eşitlik? başlıklı 10. maddesine, ?kadın ve erkek, eşit haklara sahiptir? ibaresi eklenecek. Böylece maddeye bir fıkra ilave edilmiş olacak. Maddenin mevcut hali şöyle: ?Herkes dil, ırk, renk, cinsiyet, siyasi düşünce, felsefi inanç, din, mezhep ve benzeri sebeplerle ayrım gözetilmeksizin kanun önünde eşittir.?

- ?Ölüm cezası? ibaresi Anayasa'nın ilgili maddelerinden çıkarılıyor. 13 numaralı ek protokolün idam cezasını tamamen kaldırmasını öngörmesi nedeniyle ?... ölüm cezasının infazı? ile ilgili ibare, ?Temel hak ve hürriyetlerin kullanılmasının durdurulması? başlıklı 15. maddede yer almayacak.

- Ölüm cezasının kaldırılması nedeniyle ?kişinin dokunulmazlığı, maddi ve manevi varlığı?nı düzenleyen 17. madde de değişecek. ?Suç ve cezalara ilişkin esaslar? başlıklı 38. madde ise ?genel müsadere ve ölüm cezası verilemez? şeklinde düzenlenecek. Bu maddenin ?vatandaş suç sebebiyle yabancı bir ülkeye geri verilemez? ibaresi yerine, ?Uluslararası Ceza Divanı'na taraf olmanın getirdiği yükümlülükler hariç olmak üzere vatandaş suç sebebiyle yabancı bir ülkeye geri verilemez? ibaresi konulacak. TBMM'nin görev ve yetkilerini düzenleyen 87. maddede de ?mahkemelerce verilip kesinleşen ölüm cezalarının yerine getirilmesi...? ibaresi maddeden çıkarılacak.

- Avrupa Birliği müktesebatının öngördüğü şekilde basın özgürlüğünün genişletilmesi adına Anayasa'nın ?basın araçlarının korunması? başlıklı 30. maddesi değiştirilecek. Buna göre, ?kanuna uygun olarak kurulmuş basın evleri ve eklentileri herhangi bir şekilde suç aleti olarak görülüp zapt ve müsadere edilemeyecek.

- Uluslararası anlaşmaların hukuki statüleri yeniden belirlenecek. Bunun için Anayasa'nın 90. maddesine yeni bir fıkra eklenecek ve uyuşmaz- lık durumlarında milletlerarası anlaşma hükümleri esas alınacak.

- Genelkurmay Başkanlığı'nın YÖK'e temsilci vermesine son veriliyor. ?Yükseköğretim üst kuruluşları? başlıklı 131. maddede öngörülen değişiklikle, Yükseköğretim Kurulu, üniversiteler ve Bakanlar Kurulu'nca seçilen ve sayıları, nitelikleri, seçilme usulleri kanunla belirlenen adaylar arasında rektörlük ve öğretim üyeliğinde başarılı hizmet yapmış profesörlere öncelik vermek suretiyle cumhurbaşkanınca atanan üyeler ve cumhurbaşkanınca doğrudan doğruya seçilen üyelerden kurulacak.

- DGM'lerin kuruluşuna ilişkin 143. madde yürürlükten kaldırılıyor. Böylece yıllardır varlığı tartışmalara yol açan ve uluslararası alanda Türkiye'yi sıkıntıya sokan söz konusu mahkemeler tarihe karışıyor.

- Sayıştay ile ilgili 160. maddede değişiklik yapılıyor. ?Silahlı kuvvetler elinde bulunan devlet mallarının TBMM adına denetlenmesi usulleri, milli savunma hizmetlerinin gerektirdiği gizlilik esasına uygun olarak kanunla düzenlenir? hükmü çıkarılıyor. Buna göre, Sayıştay TBMM adına denetleme yapabilecek.

NTVMSBC