Domuz gribi, çocukları depresyona sokuyor
Acıbadem Bursa Hastanesi Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Uzmanı Psikolog Şebnem Çoban, domuz gribinin fiziksel sağlığın yanı sıra özellikle çocukları depresyona sürüklediğini kaydetti.
Birkaç ayda tüm dünyayı etkileyen ve sağlıkta bir numaralı gündem maddesi haline gelen domuz gribi salgını, fiziksel sağlığın yanı sıra ruh sağlığını da tehdit ediyor. Hastalık ile ilgili kaygılar sadece yetişkinleri değil; çocukları da etkiliyor. Domuz gribi karşısında çocuklarda 'hasta olma korkusu, ölüm korkusu, sevdiği insanı kaybetme korkusu, sakat kalma korkusu, okul da dâhil olmak üzere kalabalık yerlere gitmek istememe ve sürekli kendini temizleme davranışı' gibi çeşitli tepkiler gözlemlenebiliyor.
Sebebi ne olursa olsun hastalıkların çocuklar için kaygı verici bir durumu ifade ettiğini belirten Acıbadem Bursa Hastanesi Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Uzmanı Psikolog Şebnem Çoban, çocuğun - hastalık kavramını, daha önceki hastalık deneyimlerine göre yorumladığını söyledi.
Psikolog Çoban, "Hiç ameliyat olmamış bir çocuk için ameliyat kaygı verici bir durum olmayabilir; ancak aile fertlerinden biri ameliyat olmuş ve çok ağrısı olmuş ise, çocuk ameliyat olmaktan endişe duyabilir. Dolayısıyla, 'hastalık' kavramı, daha önce bu alanda olumsuz deneyimi olan çocuğun kaygısını artırabilir. Şu anda yaşanan domuz gribi salgınında da çocuğumuz domuz gribine yakalanmasa bile, duyduğu, gördüğü örnekler kaygısının artmasına neden olacaktır." dedi.
OKUL ÖNCESİ DÖNEMDEKİ ÇOCUKLARA, HASTALIĞIN OLUMSUZLUKLARINDAN BAHSETMEYİN
Çocukların hastalığa ilişkin tepkileri ve hastalıktan psikolojik olarak etkilenme düzeylerinin yaşa göre farklılık gösterdiğini kaydeden Çoban, okul öncesi olarak adlandırılan 3-6 yaş döneminde çocukların hastalıkları 'kötü, bulaşıcı, bir tür ceza' olarak yorumladıklarını ve kendilerinin yaptığı kötü bir davranış sonucu ortaya çıktığını düşündüklerini aktardı.
Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Uzmanı Psikolog Çoban, "Bu yaş grubundaki çocuğun soyut düşünce yapısı gelişmediği için, hastalıkların nedenlerini ve sonuçlarını anlamakta güçlük çekebilir ve hastalıklar karşısında kaygı düzeyi daha yüksek olabilir. Dolayısıyla, bu yaş grubundaki çocuklara domuz gribine ilişkin detaylı açıklamalar yapmak, çocuklara karşı aşırı koruyucu, kollayıcı tutumlar içinde olmak onları olumsuz yönde etkileyecektir. Çocuklara bütün önlemler açıklanmalı ve sağlıklı olmak için yapılması gerekenler anlatılmalı, ancak, "tüm bunları domuz gribine yakalanmamak için yapıyoruz" şeklinde bir açıklama yapılmamalıdır. Bu yaş grubundaki çocuklara daha çok aile olarak önlem alındığı bilgisi verilmeli, korunma yolları anlatılmalı, olumsuz sonuçlardan bahsedilmemelidir." diye konuştu.
DOMUZ GRİBİNDEN İYİLEŞEN KİŞİLERİ ÖRNEK GÖSTERİN
Okul dönemi olarak adlandırılan 6-12 yaş grubu çocuklarda ise soyut düşünce geliştiği için ölmek, sakat kalmak, sevilen birini kaybetmek gibi korkuların geliştiğine değinen Psikolog Çoban, "Bu korkulara bağlı olarak çocukta yeme bozukluğu, uyku bozukluğu, çeşitli davranış bozuklukları ve depresyon gelişebilir. Dolayısıyla yapılan tıbbi işlemler karşısında çok sert tepkiler verebilir. Örneğin, kan alınma işlemi sırasında direnç gösterebilir ve bu işlemi yaptırmak istemeyebilir. Bu yaş grubundaki çocuklar hastalığın olumsuz sonuçları (ölüm, sakat kalma gibi) ile daha fazla ilgilenirler. Zaten bu bilgiler kitle iletişim araçları yoluyla da sürekli vurgulanmaktadır. Bu nedenle, hastalığın olumsuz sonuçları ile ilgilenen çocuğumuzun dikkatini farklı örneklere çekmek uygun bir yaklaşım olacaktır. Hastalığa yakalanıp tedavi görüp, iyileşen kişiler çocuğa örnek olarak gösterilebilir. Bununla birlikte, hastalığın korunma yollarını anlatmak ve iyi korunulduğu takdirde atlatılabileceği bilgisini vermek de uygun olacaktır." ifadelerini kullandı.
ÇOCUKLAR KAYGILI ANNE BABAYI ÖRNEK ALIYOR
Çocukların her yaşta anne babalarının veya kendilerine bakım veren kişilerin kaygılarından etkilendiğini de vurgulayan Çoban, ebeveynin veya çocuğa bakım veren kişinin aşırı endişeli olmasının çocuğun da endişeli olmasına neden olacağını dile getirdi. Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Uzmanı Psikolog Çoban, bu nedenle, öncelikle anne babaların ve çocuğa bakım veren kişilerin domuz gribi karşısında doğru bilgiler edinerek uygun model olma ve kaygılarını azaltma yoluna gitmeleri gerektiğini ifade etti.
VERİLEN MESAJLARA DİKKAT!
Kitle iletişim araçları yoluyla verilen ve kaygıya neden olabilecek ya da var olan kaygının artmasını sağlayan mesajlara da dikkat çeken Psikolog Çoban, çocukların olumlu mesajlar yerine olumsuz mesajlara daha çok odaklandıklarını vurgulayarak, bu doğrultuda yayın kuruluşlarına da büyük sorumluluk düştüğünün altını çizdi. Çoban, yayın kuruluşlarının da çocuklarda kaygı ve korkuya neden olabilecek yayınlara dikkat etmeleri gerektiğini dile getirdi.