Yeni TCK'dan, süper yetki alan savcılar da rahatsız
Türk yargı sistemini, 1 Nisan'da yürürlüğe girecek yeni ceza yasalarına uyum sürecinde sıkıntılı günler bekliyor. İş yükü ve sorumlulukları kat kat artacak olan yargı mensuplarının bu duruma dayanamayacağı ve emekliliğini doldurmuş çok sayıda savcı ve hakimin istifaya hazırlandığı ifade ediliyor.
Eleştiriler ise düzenlemelerin yanlışlığından çok yeni kanunlara uygun altyapı hazırlığının ve personel alımının yapılmamış olmasında yoğunlaşıyor.
Türk Ceza Kanunu, Ceza Muhakemeleri Kanunu ve Ceza İnfaz Kanunu'ndaki değişikliklerle birlikte suç soruşturmasında savcı ve hakimler ön plana çıkıyor. İstanbul Adliyesi'ndeki yargı mensupları, bazı meslektaşlarının istifa etmeyi düşündüğünü belirtiyor. Ağır iş temposunu emeklilikle protesto edeceklerden biri 2. Ağır Ceza Mahkemesi Başkanı Ahmet Ulucak.
Avukat Erol Şahin de çok sayıda savcının istifa dilekçesinin cebinde olduğuna dikkat çekiyor. Yeni yasaların yürürlüğe girmesine 1 gün kaldı. Ancak yapısal değişikliğe giden yargı sisteminin uygulanabilirliği için altyapı ve personel eksikliği giderilemedi. Mevcut yapısıyla dahi yaklaşık 4 bin savcı açığı olduğu belirtilen adliyelerin ?acil plan' dahilinde 10 bin savcıya ihtiyaç duyulduğu belirtiliyor.
35 yıldır yargıya hizmet eden bir savcı mevcut yükü kaldıramayan mahkemelerin işinin zorlaşacağını belirterek şunları söyledi: ?Yeni yasalar için adli altyapı oluşturulamadı. Özelikle savcılara 10 katı iş yükü getirildi. Bu yükü mevcut kadroyla kaldırmak oldukça güç olacak. Emeklilik sürem doldu. İstifa etmeyi düşünüyorum. Benim gibi düşünen 300 meslektaşım var.?
Yargı çevreleri adli sistemin kilitlenmesinden endişe ediyor. Yeni yasaların, birey hak ve özgürlükleri göz önüne alınarak hazırlandığını belirten hukukçular şunları dile getiriyor: ?Ceza Muhakemeleri Kanunu, suç soruşturmasının her safhasını bizzat savcı ve hakimin takibine veriyor. Türk yargısında, 3 bin 700 savcı, 3 binin üzerinde hakim görev alıyor. Halen 4 bin savcı açığı bulunuyor. Yeni yasaların uygulanabilmesi için 30 bin savcıya ihtiyaç var. Savcı açığını kapatmak için 5 yıl avukatlık yapmış sicili temiz kişiler sınavla savcı kadrosuna geçirilsin.?
İddianame mahkemeden dönebiliyor
Yeni yasalar mahkeme salonlarındaki düzenlemelerden, güvenlik güçlerinin uyması gereken kurallardan sanık ve tutuklu haklarına kadar geniş bir yelpazede temel değişim getiriyor. CMK'daki bir değişiklikle savcılar artık mahkeme karşısında da sorumlu tutuluyor. Savcının hazırladığı iddianameler geri iade edilebilecek. Daha önceki uygulamalarda savcıların hazırladığı her iddianame mahkemede görülüyordu. Ayrıca suç soruşturmaları savcıları daha çok ön plana çıkarıyor. Yakalama, gözaltına alma, olay yerinden delil toplanması, sorgulama gibi hazırlık soruşturmasının tüm aşamalarda öncelikle savcının yazılı emri, incelemesi, bizzat olay yerine gelerek takip etmesini öngörüyor. Savcıların yeni yasada verdikleri kararların 24 saat içinde mahkeme başkanı tarafından onaylanması gerekiyor. CMK adli suç soruşturmasında en önemli değişimin ?delilden sanığa' ulaşma metodunda yapıldığı belirtiliyor. Ayrıca her şüpheli karakoldan önce savcıya çıkacak.
Özdemir Özok: Müthiş bir hakim-savcı açığı başlayacak
Türkiye Barolar Birliği Başkanı Özdemir Özok, yeni Türk Ceza Kanunu ve Ceza Muhakemeleri Kanunu'nun, yargıda emekliliğe ayrılma furyası başlattığını söyledi. Dedeman Otel'de yapılan ?Avrupa Birliği Hukuku ve Avrupa Kurumları' konulu sempozyumda konuşan Özok, yeni yasaların farklı, değişik ve yeni kurumlar getirdiğini; birçok tecrübeli, emekliliğine birkaç yıl kalmış hakim ve savcıların ?Artık biz oturup bir öğrenci gibi bunları öğrenme sıkıntısı içine giremeyiz.? diyerek emeklilik arzusunda olduklarını belirtti. Yeni CMK'nın bütün kurum ve kurallarıyla işletilebilmesi için 4-5 bin civarında savcıya ihtiyaç duyulduğunu kaydeden Özok, ancak yargıda zaten hakim-savcı açığı olduğunu belirtti. Özok, 1 Nisan'dan itibaren yargı erkini ciddi bir yargıç eksikliğinin beklediğini ifade etti.
zaman