Emekli Sandığı mensuplarından kesilen prim artırılacak

Sosyal Güvenlik Sistemi'nde yine reforma gidiliyor. Sisteme yüzde 12.5 prim kesilecek. Bağ-Kur'lunun prim yükü azalırken Emekli Sandığı mensuplarından kesilen prim artırılacak

Büyük açıklarla boğuşan ve sürdürülebilir olmaktan çıkan sosyal güvenlik sistemi sil baştan yenileniyor. 2005 yılında yasalaşması planlanan Sosyal Güvenlik Reformu'yla, sistemin etkin ve adil bir yapıya kavuşturulması hedefleniyor. Sosyal Güvenlik Reformu, 3 yıllık bir geçiş sürecinin ardından hayata geçecek. Reformun temel amacı, 'yoksulluğun önlenmesi, tüm nüfusa eşit ve adil sağlık hizmeti sağlanması, norm ve standart birliği olan tek bir emeklilik sisteminin oluşturulması' olarak saptandı. Bunun için emeklilik yaşı yeniden yükseltiliyor, yoksulların sağlık hizmeti için kökten çözümler getiriliyor. Henüz tasarım aşamasında olan reform, emeklilik, sağlık ve sosyal yardım hizmetlerinin tek çatı altında toplanmasını öngörüyor. Reformun, tek çatı emeklilik sistemi, genel sağlık sigortası, sosyal koruma ve hizmetler ile bunları birleştiren bir kurumdan oluşan dört önemli ayağı olacak. Reformla oluşacak yeni yapıya ise sosyal koruma sistemi adı verilecek. Sisteminin temel amaçlarından biri, nüfusun tamamının sosyal koruma kapsamına alınması olacak.

GENEL SAĞLIK SİGORTASI
Bütün nüfusu kapsayacak genel sağlık sistemi kurulacak. Herkes eşit ve adil sağlık hizmeti alacak. Katılımın zorunlu olduğu primli bir sistem olacak.

Mevcut sağlık sigortalarında olduğu gibi sigortalının geçindirmekle sorumlu olduğu aile fertleri de ilave prim yükü olmadan kapsam altına alınacak. Ancak yaş sınırı, kız ve erkek çocuklar için eğitim şartına bağlı olarak 25 yaş ile sınırlandırılacak. Ailesi adına sağlık yardımı alma koşullarını yitiren özürlü çocukların sağlık primleri devlet tarafından ödenecek.

Karşılanacak sağlık yardımlarının çerçevesini çizen bir temel teminat paketi oluşturulacak. Genel ve öncelikli sağlık sorunlarının çözümü paket içinde yer alacak. Kişilerin farklı kapsam ve kalitede sağlık hizmeti talep etmesi halinde, kişi kendi cebinden farkı ödeyecek.

Genel Sağlık Sigortası, prim esasına dayalı olacak. Sigortalı ve ailesi için yüzde 12.5 oranında prim alınacak. Bu oran, Bağ-Kur'da prim yükünü azaltacak. Emekli Sandığı'nda ise ilave prim yüküne neden olacak.

İLK BASAMAK AİLE HEKİMİ
lBelirlenecek minimum yaşam düzeyinin altında olan ailelerin primleri, sosyal yardım sistemi tarafından ödenecek. Sigortası bulunmayan ve yoksul olmayanlardan yüzde 12.5 oranında prim alınacak.

Prim ödemesinin zamanında yapılmaması halinde ise, ödenmemiş primleri ödeninceye kadar haklarından acil durumlar dışında yararlanamayacak. Genel sağlık sigortasıyla, sağlık güvencesine sahip olmayanlar, sürekli sağlık güvencesine kavuşturulacak.

Birinci basamak sağlık hizmeti sunumu, aile hekimliğine dayalı olacak. Bireylerin, acil haller dışında tanı ve tedavileri birinci basamakta yapılacak. Yatarak tedavi ve ileri tetkik gerektiren hallerde sevk sistemiyle sigortalılar ikinci basamak sağlık kuruluşlarına (hastane) aktarılacak.

Genel sağlık sigortasının, Sağlıkta Dönüşüm Projesi'yle etkileşimi sağlanacak.

Vatandaşlar, kamu ve özel ayrımı yapılmadan doktoru ve sağlık tesisini seçebilecek.

Tasarı, sosyal yardım ve hizmetler konusunda da şunları içeriyor:

Dağınık olan sosyal yardım ve sosyal hizmet kurumları birleştirilecek. Tüm muhtaç kesimlerin hizmetlerden yararlanması sağlanacak.

Yoksulluk içinde olup da temel ihtiyaçlarını karşılayamayan ve yaşamlarını minimum düzeyde sürdürmekte güçlük çeken kişi ve ailelere nakdi destek sağlanacak.

Amaç dışı kullanımın önüne geçilmesi için ortak ulusal veri bankası oluşturulacak. Böylece, muhtaçlık durumu tespit edilecek. Sunulan yardımlar kayıt altına alınacak.

Yoksulluğun ortadan kaldırılması için birey ve ailelerin güçlendirilmesi amacıyla projeler geliştirilecek.

Yapılacak yardımlar düzenlik aralıklarla denetlenecek. Yoksulların tespiti amacıyla yapılacak yoksulluk testi sonuçlarına göre yardımlar uygun kişilere yapılacak.

ÇOCUK SÖMÜRÜSÜNE ENGEL
Yoksulluk testi sonucunda yaşamlarını miminum düzeyde sürdürmekte güçlük çektiği belirlenen aileler, 'aile ödeneği'nden yararlanacak. Bu yardımın şartlarından birisi de çocukların okutulması olduğu için ailelerin çocuklarını sokakta çalıştırmaları ve dilendirmeleri önlenmiş olacak.

Yaşlı ve özürlü aylıkları, gerçek sahiplerine ulaştırılacak.

Yoksulluk sınırında olan çocuksuz ailelere, hamile kadınlara ve evsizlere, 'muhtaçlık ödeneği' adı altında ödeme yapılacak.

Deprem ve sel gibi felaketlerden etkilenenlere ise 'geçici sosyal yardım' desteği sağlanacak.

PRİM DÜŞMEYECEK
Yeni sistem sigortalılara ilave prim yükü getirmemekle birlikte, prim oranlarında bir indirim de olmayacak.

Emekli aylıkları hesaplanırken, reform sonrası dönemdeki geçmiş prime esas matrahlarının enflasyon oranında güncellenmiş ortalaması esas alınacak.

Yeni sistemde tüm sigortalılar toplam kazançları üzerinden prim ödeyecek. Prime esas ücret tabanı asgari ücret, tavanı ise asgari ücretin 6.5 katı olacak.

Reform sonrasında, emeklilik sistemi açıklarının milli gelire oranı azalmaya başlayacak. 2040'ten itibaren sistemin açıkları ihmal edilebilir düzeye düşecek.

YENİ KURUMSAL YAPILANMA
Reformun ilk üç ayağının entegre edilmesini sağlayacak yeni bir kurumsal yapı oluşturulacak. Bu yeni kurumsal yapının adı ise 'Sosyal Koruma Kurumu' olacak.

Verilen hizmete, sosyal koruma hizmeti denecek ve SSK, Bağ-Kur ile Emekli Sandığı, Sosyal Koruma Kurumu'na dönüşmüş olacak.

Yeni kurumsal yapının üç yıllık bir geçiş döneminin ardından tümüyle hayata geçirilmesi planlanıyor.

akşam